Kryształ cukru pod mikroskopem; Adobe Stock

Rozpoczął się Tydzień Kryształów w ramach Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024

Trwający od poniedziałku Tydzień Kryształów jest kolejnym spośród "50 tygodni w Mieście Nauki” organizowanych w Katowicach i okolicznych miastach. Tygodnie tematyczne, poświęcone istotnym społecznie zagadnieniom, są częścią obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.

  • Obraz tomograficzny trójwymiarowych dendrytów manganowych (źródło: Wydział Geologii Uniwersytetu Wiedeńskiego)

    Kiedy kryształ wygląda jak organizm: jak wzrastają dendryty mineralne

    Czasami kryształy przypominają nieco wyglądem żywe organizmy. Międzynarodowy zespół badawczy z udziałem Polaków opisał proces wzrostu trójwymiarowych dendrytów manganowych w skałach wulkanicznych.

  • Fot. Adobe Stock

    Dziurawy kryształ traci wodę na mrozie

    Niezwykłe kryształy złożone z pierścieniowatych cząsteczek nie tylko szybko pochłaniają, ale i oddają wodę w temperaturze nawet minus 70 stopni Celsjusza - informuje „Nature”. W badaniach wzięli udział polscy naukowcy.

  • Ichiro Inoue w sterowni japońskiego lasera na swobodnych elektronach  SACLA, gdzie kontroluje parametry podwójnych impulsów promieniowania  rentgenowskiego. W ręce trzyma element optyczny służący do ogniskowania wiązki promieniowania rentgenowskiego w obszarze o rozmiarach mikrona (Żródło: SACLA / IFJ PAN)

    Zbawienne opóźnienie w reakcji atomów kryształu na lawinę fotonów z lasera

    Dzięki rentgenowskim impulsom lasera można byłoby badać strukturę materii z wielką dokładnością, tylko że… niszczą one próbkę. Używając jednak dostatecznie krótkich impulsów laserowych będzie można oglądać niezaburzoną strukturę materii - uważają naukowcy z polsko-japońskiego zespołu. Pokazali oni, że atomy pewnego kryształu reagują na lawinę fotonów z lasera z pewnym opóźnieniem.

  • Model kryształu węglika krzemu z dyslokacjami krawędziowymi  wprowadzonymi w miejscach zaznaczonych na czerwono. Na dole wygląd  pojedynczej płaszczyzny krystalograficznej. Na żółto wyróżniono miejsca,  przez które ładunki elektryczne mogą „wyciekać” do sąsiednich warstw.  (Źródło: IFJ PAN)

    Teoria ujawnia naturę niedoskonałości kryształów (węglika krzemu)

    Defekty w kryształach wpływają na strukturę całego materiału. Fizycy na przykładzie kryształu węglika krzemu pokazali, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.

  • Życie

    Dyskretny urok kryształów czasu zbadał także Polak

    W marcu świat obiegła wiadomość, że amerykańskim naukowcom udało się wytworzyć kryształy czasu. Również i Polacy mają swój udział w badaniach tego nowego stanu materii. Swój przepis na takie tzw. dyskretne kryształy czasowe zaproponował wcześniej prof. Krzysztof Sacha z UJ.

  • Technologia

    Kryształy z IF PAN dla kwantowej elektroniki przyszłości

    Nowe materiały - topologiczne izolatory krystaliczne - wytworzono i zbadano w Instytucie Fizyki PAN w Warszawie. Dzięki nim uzyskiwane są niezwykłe zjawiska, które mogą kiedyś znaleźć zastosowanie w urządzeniach elektronicznych czy w spintronice.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Mimo częstszych kontaktów z ludźmi, wilki nadal boją się człowieka

  • Całe “okablowanie” mózgu muszki opisane. A Polak ma publikację w “Nature”, bo… grał w grę

  • Mykolog: grzyby i ludzie mają wspólnego przodka

  • Ekspert: mamy pierwszą Nagrodę Nobla z informatyki

  • Sandomierz/ Odkryto dom z epoki neolitu sprzed ponad 6 tys. lat

  • 8.10.2024 EPA/Christine Olsson/TT

    Nobel z fizyki za prace, dzięki którym rozwija się sztuczna inteligencja

  • Chorwacja/ Ekspert: za skalę ostatnich powodzi odpowiadają wycinki lasów i betonizacja przestrzeni

  • Nobel z chemii dla analityków i projektantów białek

  • Badania mikroRNA, ważne dla zrozumienia chorób, nagrodzone medycznym Noblem

  • Kobiety w czasie menopauzy nie są odpowiednio leczone ani zauważane

Fot: Użyłkowanie liścia buraka zwyczajnego, CC by 4.0, Wikipedia

Polacy w PNAS: Kiedy rywalizację zmienić we współpracę? Tłumaczy to fizyka tworzenia sieci

Delty rzek, użyłkowanie liści, pioruny... w tzw. sieciach transportowych proste prawa fizyki mogą w zaskakujący sposób prowadzić do współpracy między rywalizującymi dotąd elementami systemu, zwiększając jego efektywność - pokazują badania Polaków w PNAS.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera