Fot. Adobe Stock

Wodór z wody i światła

Pomysł fotokatalizatora, który wytwarza wodór bez chemicznych dodatków i działa także w wodzie morskiej, przedstawił zespół naukowców z udziałem badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kluczem są pojedyncze atomy niklu na zmodyfikowanym materiale węglowo-azotowym oraz mechanizm, w którym nadtlenek wodoru pojawia się tylko na chwilę jako etap pośredni.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Rentgenowska linia XMaS pomaga w opracowaniu technologii odzyskiwaniu metanu

    XMaS brzmi niemal jak Boże Narodzenie, ale fizycy używają tego skrótu do szczególnej wiązki promieni X. W europejskim synchrotronie ESRF zespół z udziałem polskich naukowców podgląda „na żywo”, jak atomy miedzi w zeolicie przemieszczają się podczas aktywacji katalizatora.

  • Fot. Adobe Stock

    Nowy rodzaj emiterów światła kwantowego - na wyciągnięcie ręki

    W technologiach kwantowych ważna jest umiejętność uzyskiwania pojedynczych bliźniaczo podobnych fotonów. Badacz z CFT PAN pokazał, jak można poprawić jakość źródeł światła, czyniąc z celu, w który uderza laser - dobre do kontrolowania źródło fotonów.

  • Fot. Grzegorz Krzyżewski/ ICHF PAN
    Nagrody

    Mateusz Zarzeczny z FUW zdobywcą Złotego Medalu Chemii 2025

    Mateusz Zarzeczny z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego otrzymał Złoty Medal Chemii 2025. Jego zwycięska praca dyplomowa „Wielopoziomowa kontrola właściwości chiroptycznych w morfologicznie chiralnych fazach ciekłokrystalicznych”. W tym roku do konkursu zgłoszono aż 61 prac z 15 uczelni - podali organizatorzy.

  • Odpowiedniość strukturalna między fulerenami boru a dwuwymiarowymi borofenami. Klaster B₄₀ odpowiada warstwie χ₃, natomiast B₆₅ odpowiada warstwie β₁₂. (Źródło: N. Gonzalez Szwacki, Wydział Fizyki UW).

    Od fulerenów do struktur 2D: przepis na projektowanie nanostruktur boru

    Fizyk z UW opracował model wyjaśniający różnorodność nanostruktur boru, od pustych w środku klastrów molekularnych po ultracienkie warstwy 2D. Odkrycie to pozwala nie tylko zrozumieć istniejące nanostruktury boru, lecz także przewidywać i projektować nowe materiały o pożądanych właściwościach.

  • Fot. Adobe Stock

    Naukowcy udowodnili istnienie tetrakwarków

    W tunelu Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC) fizycy z całego świata, w tym z Polski, badają egzotyczne cząstki złożone z czterech kwarków powabnych. Te cząstki dotychczas były jedynie równaniem wyprowadzonym przez teoretyków, teraz po raz pierwszy udowodniono ich istnienie.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Polscy fizycy budują superczułe radio na atomach

    Tam, gdzie zwykłe anteny zaczynają przeszkadzać, do gry wchodzi radio na atomach. Mikrofale delikatnie zmieniają stan atomów rubidu, a lasery zamieniają te zmiany w czytelny sygnał. Taki odbiornik jest superczuły i wyjątkowo cichy dla otoczenia. Powstał właśnie w laboratoriach Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

  • Fot. Adobe Stock

    Co naprawdę skręca polaryzację światła?

    Od lat fizycy twierdzili, że w efekcie Faradaya główną rolę gra elektryczna część fali świetlnej. Nowe badania pokazują, że niesione przez nią drgania pola magnetycznego także biorą udział w zjawisku skręcania płaszczyzny polaryzacji. To zmienia sposób, w jaki powinniśmy myśleć o projektowaniu laserów i precyzyjnych czujników.

  • Adobe Stock
    Popularyzacja

    „A very knotty problem" - kolejny wykład z serii „Zapytaj fizyka”

    „A very knotty problem", czyli temat nietypowej grupy białek, które zawierają w swojej strukturze węzeł - to temat kolejnego wykładu z serii „Zapytaj fizyka” na FUW. W czwartek 27 listopada wygłosi go prof. Sophie Jackson.

  • Polscy fizycy znaleźli sposoby, by sięgnąć po splątanie wpisane w identyczną tożsamość cząstek — ujawniając w ten sposób zaskakującą formę kwantowej nielokalności, wynikającą wyłącznie z ich nierozróżnialności, mat. prasowe

    Nielokalność leży w naturze identycznych cząstek

    Nie trzeba sztucznie splątywać cząstek, aby czerpać z ich nieklasycznych właściwości choćby w dziedzinie informacji kwantowej i technologii kwantowych. Nielokalność jest dosłownie na wyciągnięcie ręki, bo wynika z ich fundamentalnej identyczności – ustalili polscy naukowcy.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Ekspert: ortopedia wchodzi w nową erę

  • Raport: co trzeci 8-latek ma nadwagę, a prawie połowa podwyższony cholesterol

  • Psycholog: świąteczny “cyfrowy detoks” jest niezbędny dla higieny psychicznej

  • Rok w polityce naukowej/ Prof. Jemielniak: kierownictwo resortu nauki chętniej słucha środowiska

  • Akademie młodych uczonych: wolność akademicka jest zagrożona, wzywamy do jej ochrony

  • Fot. Adobe Stock

    Supermasywna czarna dziura większa niż dopuszcza teoria

  • Ekspertka: ból pleców najczęściej nie wynika z dźwigania

  • Niektóre nawyki spowalniają starzenie mózgu nawet o osiem lat

  • Naukowcy pokazali, jak alkohol uszkadza DNA

  • Bakterie jelitowe dostosowały się do ultraprzetworzonej żywności

Fot. Adobe Stock

Norwegia/ Boże Narodzenie w stacji PAN na Svalbardzie szykuje się od maja

Na arktycznych wyspach nie ma drzew, gwiazdek ani dnia i nocy w klasycznym sensie. Boże Narodzenie w jedynej całorocznej polskiej stacji naukowej trzeba więc zaplanować z dokładnością wojskowej operacji - i zrobić to na wiele miesięcy wcześniej - opowiada kierownik stacji w Hornsundzie, dr inż. Marcin Budzyński.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera