Materiał, który pod wpływem światła widzialnego zamienia surowiec chemiczny w gotowy produkt – w temperaturze pokojowej i pod zwykłym ciśnieniem. To polska koncepcja zielonej alternatywy dla gorących, energochłonnych procesów przemysłowych wytwarzania formaldehydu.
Nagrodzone tegorocznym Noblem z chemii struktury metaloorganiczne o wyjątkowych właściwościach są otrzymywane m.in. w Wojskowej Akademii Technicznej. Do otrzymywania MOF-ów stosujemy metodę mechanochemiczną – mówi PAP prof. dr hab. inż. Jerzy Choma z Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT.
Mikrododatek materiału o ujemnej rozszerzalności cieplnej (NTE) oraz nanowłóknista budowa katody znacząco podnoszą sprawność i trwałość stałotlenkowych ogniw paliwowych. Nowatorski pomysł powstał na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a w pracach brały udział także zespoły z Danii i Chin.
Po raz pierwszy, badając korelacje kwantowe między trójkami cząstek wtórnych, powstających podczas zderzeń w akceleratorze LHC, naukowcy zaobserwowali ich koherentną produkcję. Zjawisko to analizowali fizycy z IFJ PAN w Krakowie, pracujący w ramach eksperymentu LHCb.
Mikrododatek gumy gellanowej pozwala uzyskać pełnoziarnisty chleb o bardziej równomiernym miękiszu i stabilnych parametrach tekstury, bez sięgania po skomplikowane dodatki technologiczne - pokazali naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu we współpracy z badaczami z Indii, Słowenii i Arabii Saudyjskiej.
Polscy i amerykańscy fizycy wykazali, że bezpośrednie oddziaływania między atomami mogą wzmocnić nadpromienistość – efekt optyczny, polegający na zbiorowym rozbłysku światła. Odkrycie może być w przyszłości wykorzystane w technologiach kwantowych.
Nagroda Nobla dla badaczy polimerów koordynacyjnych może zdynamizować polskie prace w tej dziedzinie – ocenił w rozmowie z PAP prof. Janusz Lewiński z Politechniki Warszawskiej. Dodał, że od lat bezskutecznie zabiega o stworzenie takiego programu badań w naszym kraju.
Zauważone przez komitet noblowski szkielety metaloorganiczne (MOF) można porównać do klocków magnetycznych: metalowych kulek połączonych patyczkami. Z MOF-ów tworzyć można porowate materiały zdolne do magazynowania z góry zadanych substancji, np. wodoru – powiedział prof. Sławomir Sęk z Uniwersytetu Warszawskiego.
Astrofizycy, m.in. z NCBJ, zaobserwowali i opisali najbardziej odległy i największy „nietypowy krąg radiowy", czyli ogromną chmurę promieniowania radiowego w kształcie pierścienia, składającą się z naładowanej plazmy. Obraz nowo odkrytego obiektu pochodzi sprzed 7 miliardów lat.
Tegoroczna Nagroda Nobla z chemii przypadła Susumu Kitagawie, Richardowi Robsonowi oraz Omarowi M. Yaghiemu - „za rozwój szkieletów metaloorganicznych”. Chodzi o nową architekturę molekularną materiałów zawierających wolne przestrzenie. Można je wykorzystać m.in. w usuwaniu toksycznych gazów czy magazynowaniu energii.