Wykopaliska we współczesnej miejscowości Gonio prowadzi od 27 czerwca wspólna ekspedycja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW i Instytutu Archeologii UW oraz Muzeum i Rezerwatu Gonio-Apsarus w Batumi.

„Mimo, że w różnych krajach wokół Morza Śródziemnego odkryto wiele mozaik podłogowych to znalezisko z Gonio należy jednak uznać za wyjątkowe. Jest to jeden z nielicznych przykładów odkrycia luksusowego wykończenia posadzki w łaźni wybudowanej przez wojsko na własne potrzeby” - wyjaśnia dr Radosław Karasiewicz-Szczypiorski, kierownik polskiej części ekspedycji. Kierownikiem ze strony gruzińskiej jest prof. Shota Mamuladze.

Na razie naukowcy odsłonili tylko część mozaiki, na którą składają się motywy geometryczne, ale przed nimi 3 tygodnie prac. Cały wzór ma prawdopodobnie około 100 m2. Inne mozaiki znane z Zakaukazia wykonano później i najczęściej na zamówienie lokalnych elit – wyjaśniają badacze. Tymczasem ta z Gonio powstała na potrzeby rzymskiego garnizonu na jednej z najdalszych rubieży Imperium Romanum. Archeologów zaskoczyło również bardzo wczesne datowanie znaleziska - termy i mozaika powstały w drugiej poł. I w. n.e. Łaźnie wzniesiono zaraz po pojawieniu się na tym terenie pierwszego rzymskiego garnizonu. Prawdopodobnie miało to miejsce za panowania cesarza Wespazjana (69-79 rok n.e.). Pomieszczenie z mozaiką wchodziło w skład łaźni, których powierzchnia przekraczała 1200 m2 i składały się z szeregu pomieszczeń.

„Ciekawostką jest również to, że mozaika została ułożona na podłodze, pod którą była piwnica hypokaustyczna, czyli część podziemna, w której krążyło gorące powietrze, ogrzewając od spodu baseny i podłogi w łaźni. Piwnica ta jest zachowana i tylko częściowo wypełniona ziemią. Podłoga z mozaiką wytrzymała przez 2000 lat i mimo naporu ziemi i gruzu - nie zawaliła się!” – komentuje dla PAP dr Karasiewicz-Szyczpiorski.

Twierdza Apsaros zlokalizowana była na trasie niegdyś jedynej dogodnej drogi z Kolchidy (zachodniej Gruzji) do rzymskich prowincji w Azji Mniejszej, stąd jej strategiczne znaczenie.

Polski zespół archeologów pojawił się w Gruzji w 2012 roku. Wówczas badacze skupili się na poszukiwaniu potencjalnych stanowisk archeologicznych do przeprowadzenia wykopalisk wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego. Jednak od początku ich uwaga skierowana była na twierdzę w Gonio – tam wykonali pomiary geodezyjne i geofizyczne. Już zeszłoroczne wykopaliska w jej obrębie przyniosły interesujące dla naukowców odkrycia – udało się odsłonić trzy pomieszczenia, wchodzące w skład dużego budynku łaźni, w której prace kontynuowane są w tym sezonie.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/