Nauka dla Społeczeństwa

04.05.2024
PL EN
28.01.2015 aktualizacja 28.01.2015

Zmarł dr Henryk Chrupała – wybitny popularyzator astronomii

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

W niedzielę, 25 stycznia, w wieku 77 lat zmarł w Katowicach dr Henryk Chrupała, wieloletni dyrektor Planetarium Śląskiego (w latach 1975-2003), autor blisko połowy zadań szkolnej Olimpiady Astronomicznej. O śmierci poinformowało Planetarium Śląskie.

Henryk Chrupała (1938-2015) przepracował w Planetarium Śląskim ponad 50 lat. Był zatrudniony w tej placówce od 1 września 1962 r., a w latach 1975-2003 pełnił funkcję dyrektora planetarium, aż do przejścia na emeryturę.

Planetarium, które było jakby jego drugim domem, nazywał „muzeum czasu i przestrzeni”. Wyjaśnienie, dlaczego używał takiego określenia można znaleźć w jednym z jego artykułów z 1998 roku: „Pojęcie >>muzeum<< nie oznacza tutaj tego, co powszechnie się pod nim rozumie, a więc instytucję gromadzącą, przechowującą i udostępniającą zbiory z różnych dziedzin. Eksponaty kosmiczne są za wielkie, za gorące, za zimne, za rzadkie, za gęste i na ogół są za daleko, by można je gromadzić. Jednak są pokazywane, a nieliczne z nich nawet gromadzone, jak na przykład meteoryty. Samo zaś planetarium bywa postrzegane w świecie jako eksponat muzealny i często podlega organizacyjnie jakiemuś muzeum. Dwa dalsze określenia >>czas i przestrzeń<< obejmują wszystko, co można sobie wyobrazić, a nawet więcej. Muzeum wszystkiego przestaje być muzeum, mimo iż zawiera najstarsze do pomyślenia eksponaty, sięgające absolutnie początku wszechrzeczy".

Dla wielu pokoleń polskich astronomów i miłośników astronomii, a także dla młodzieży, postać Chrupały kojarzy się szczególnie ze szkolną Olimpiadą Astronomiczną, którą współtworzył od lat siedemdziesiątych do chwili obecnej. Przez wiele lat był przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Astronomicznej oraz autorem blisko połowy zadań olimpiady.

W 1995 roku Polskie Towarzystwo Astronomiczne uhonorowało Chrupałę Medalem i Nagrodą im. Włodzimierza Zonna. Wyróżnienie to jest przyznawane za wybitne zasługi w szerzeniu i popularyzacji wiedzy o Wszechświecie.

Henryk Chrupała był członkiem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, przez wiele lat wiceprezesem Zarządu Głównego tej organizacji. Był także członkiem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.

Pogrzeb odbędzie się 31 stycznia o godz. 10.30 w parafii Matki Boskiej Piekarskiej w Katowicach (os. Tysiąclecie – Górne). (PAP)

cza/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024