W Polsce Noc Naukowców ma wieloletnią tradycję. Niektóre ośrodki organizują spotkania już w najbliższy weekend, inne – tydzień później.

W Małopolsce Noc Naukowców odbędzie się w Krakowie, Tarnowie, Nowym Sączu, Niepołomicach, Sułkowicach-Bolęcinie, Skawinie, Chrzanowie i Oświęcimiu oraz - po raz pierwszy - w Wadowicach i Krzeszowicach. Łącznie przygotowano ponad 2 tys. różnych pokazów i eksperymentów w ponad 100 lokalizacjach.

Atrakcje przygotowuje ponad 60 instytucji, w tym Polska Akademia Nauk, uczelnie wyższe, biblioteki, muzea, firmy. Jak zapowiadają organizatorzy Małopolskiej Nocy Naukowców, będzie dużo zabawy z programowaniem, fizyki oraz chemii. Nie zabraknie popularnych wyścigów bolidów, pokazów robotów, spektaklu z piorunami czy zamrażania warzyw w ciekłym azocie.

Trwa Rok Kopernikański więc tegoroczna edycja będzie przebiegać w duchu odkryć Mikołaja Kopernika. Słynny astronom będzie bohaterem wielu spotkań oraz konkursu plastycznego „Kopernik 550”. Podczas Nocy Naukowców uczestnicy będą mieli okazję poznać wiele faktów na temat kosmosu, samego Kopernika i rozwoju branży kosmicznej, a także innych dziedzin nauki.

Patronat medialny nad wydarzeniami Małopolskiej Nocy Naukowców objął serwis Nauka w Polsce. Większość wydarzeń ma charakter ogólnodostępny, ale na wybrane z nich obowiązuje wcześniejsza rejestracja.

Organizatorzy poznańskiej edycji Nocy Naukowców podkreślają, że wydarzenie to "zbliża badania i badaczy do społeczeństwa, pokazuje różnorodność nauki i jej wpływ na codzienne życie, a także ma za zadanie zainteresowanie młodych ludzi karierą naukową i badawczą".

Dzieci, które będą chciały skorzystać z atrakcji Nocy Naukowców na Politechnice Poznańskiej przekonają się, że owady i zwierzęta doskonale radzą sobie w codziennym życiu, wykorzystując prawa fizyki. Organizatorzy zapraszają do świata pszczoły miodnej, kameleona, słonia, sowy płomykówki. Na politechnice będzie można też dowiedzieć się, co potrafi robot, przetestować roboty edukacyjne przeznaczone do różnych zadań, zagrać w piłkę nożną z Robopiłkarzami oraz zaprogramować robota przy pomocy puzzli. Na gości czekają też pokazy z wykorzystaniem zamrożonego dwutlenku węgla. Będzie można zobaczyć kolorowe, dymiące substancje, śniegowe bańki mydlane i inne atrakcje.

Archeolodzy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza opowiedzą o lasach, które są nieodkrytym źródłem wiedzy archeologicznej. Najmłodsi uczestnicy będą mogli zgłębić tajniki pracy archeologa - z łopatką i pędzelkiem w dłoni odkrywać będą skryte pod ziemią artefakty. Wydział Biologii przygotował zajęcia dotyczące m.in. zróżnicowania ziaren pyłku. Uczestnicy dowiedzą się, które ziarna pyłku uczulają i jak można się przed alergiami uchronić. Ćwiczenia prowadzone będą w formie pokazu oraz zajęć warsztatowo-plastycznych - każdy uczestnik przygotuje własne modele pyłku. Na innym spotkaniu będzie można dowiedzieć się, czy wszystkie kleszcze wyglądają tak samo? Gdzie występują? Na ile są dla nas groźne?

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu przygotował zajęcia, których celem jest podniesienie świadomości o globalnych zmianach środowiska, polegających na zastępowaniu lasów tropikalnych przez plantacje palmy oleistej. Organizatorzy chcą zachęcić słuchaczy do świadomego wybierania produktów żywnościowych i zwracania uwagi na zawarty w nich olej palmowy. Na innym spotkaniu będzie można dowiedzieć się, czy rośliny cierpią z powodu braku wody? Jak rozpoznać objawy suszy? Na warsztatach eksperci pokażą, jak za pomocą nowoczesnych aparatów można wykryć stres suszy u roślin zanim będzie on widoczny gołym okiem. Opowiedzą również, jakie są trendy w Polsce i na świecie w walce z suszą i budowaniem adaptacji roślin do warunków niedoboru wody.

Program Nocy Naukowców w Poznaniu jest dostępny na stronie internetowej, gdzie można również zarejestrować się na wybrane wydarzenia.

Pomorska Noc Naukowców wiele wydarzeń kieruje do dzieci i młodzieży. Czym są bryły platońskie i jak je zrobić w technice origami? Jak pisać hieroglify? Co to jest bateria bagdadzka i czy owoce mają napięcie? Jak wygląda krew pod mikroskopem i czy przy użyciu sinic można namalować obraz? Na te i wiele innych pytań odpowiedzą naukowcy podczas pierwszej Pomorskiej Nocy Naukowców: koordynujący imprezę Gdański Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, Uniwersytet Morski w Gdyni, Akademia Marynarki Wojennej oraz Centrum Nauki Experyment i Hevelianum.

Zapowiedziano kilkadziesiąt atrakcji – spotkania z ekspertami z różnorodnych dziedzin, pokazy, laboratoria udostępnione do zwiedzania, warsztaty, wykłady, zajęcia interaktywne i konkursy. Pełny program jest dostępny tutaj. Zaplanowane są wydarzenia związane są z naukami ścisłymi, medycznymi, biologicznymi, jak również psychologią czy szeroko rozumianą humanistyką. Na większość z nich obowiązuje rejestracja.

Z kolei Łódzką Noc Naukowców 2023 organizuje w godzinach 19.00-23.00 Centrum Nauki i Techniki EC1. Będzie można dowiedzieć się, czy sztuczna inteligencja jest w stanie przynieść szczęście ludzkości? Jakie problemy wynikają z zanieczyszczenie hałasem oraz jaki jest wpływ ciągłej obecności dźwięku na nasze samopoczucie oraz zdrowie? Dlaczego w ogóle widzimy? Jak widzą świat zwierzęta?

Podczas jednego z wykładów naukowcy wspólnie z publicznością zastanowią się, czy rozwiązania technologiczne są projektowane z myślą o ludziach - czy pozwalają budować wartościowe relacje i czy poprawiają dobrostan swoich użytkowniczek i użytkowników. Omawiana będzie rola aktywności fizycznej i odżywiania jako czynników pro-ekologicznego stylu życia. Izolowanie DNA, fluorescencja leków – to zagadnienia warsztatowe. Z kolei ścieżką chemiczną będzie można wejść do fascynującego świata kolorów i światła. Łódzką Noc Naukowców 2023 tworzą: Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Politechnika Łódzka, Instytut Energetyki Oddział Techniki Cieplnej "ITC" w Łodzi oraz Centrum Nauki i Techniki EC1.

"Naszym wspólnym celem jest stworzyć cykliczne wydarzenie, podczas którego w przyjaznej i dostępnej formie wspólnie odkrywamy najciekawsze osiągnięcia nauki. Tworząc program i sięgając po różnorodne formy prezentacji mamy nadzieję na obudzenie ciekawości i głodu wiedzy" – mówi Magdalena Kosiada-Sylburska, kierująca CNiT EC1 cytowana na stronie EC1, gdzie można już kupić bilety na wybrane wydarzenia.

Tydzień później, w sobotę 7 października, rozpocznie się 18. edycja Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej organizowanego w czterech kampusach uczelni: Gliwicach, Zabrzu, Katowicach i Rybniku. Naukowcy, doktoranci i studenci przygotowali ponad 200 pokazów. Aby wziąć udział w Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej 2023, należy uzyskać bezpłatną wejściówkę. Jak zaznaczają organizatorzy, nie uprawnia ona do udziału w warsztatach, które wymagają odrębnej rejestracji. Aby „Skomponować swoją Noc”, czyli zarejestrować się na warsztaty, należy odwiedzić stronę internetową.

Równocześnie w wielu miastach Polski trwają jeszcze festiwale nauki. We Wrocławiu już 16 września rozpoczął się Dolnośląski Festiwal Nauki. Impreza potrwa do końca października. Dobiega końca Festiwal Nauki w Warszawie. Cykl debat głównych zamknie dyskusja pod hasłem „Nowy kwantowy świat”, gdzie omówione zostaną zjawiska kwantowe używane w praktyce – np. przy przesyłaniu informacji i w kryptografii. Podczas debaty, organizowanej w ostatnim dniu festiwalu, w piątek 29 września, wręczona zostanie nagroda Złotej Róży za najlepszą książkę popularnonaukową ostatnich 12 miesięcy.

Noc Naukowców odbywa się pod honorowym patronatem Ministerstwa Edukacji i Nauki, Polskiej Akademii Nauk oraz Komisji Europejskiej (przedstawicielstwo w Polsce). Projekt jest finansowany ze środków UE. Przedsięwzięcie jest częścią Europejskiej Nocy Naukowców, która zgodnie z tradycją odbędzie się w ostatni piątek września w ponad 430 miastach starego kontynentu.(PAP)

Nauka w Polsce

kol/ bar/

arch.