Wyniki badań prof. Philippe'a Koka, który sklasyfikował nowy rodzaj i nowy gatunek węża, opublikowano na łamach Zoological Journal of the Linnean Society.

Jak podał Uniwersytet Łódzki, Paikwaophis kruki to niewielki okaz węża znaleziony niedawno przez amerykańskiego kolegę prof. Koka podczas wyprawy National Geographic do odległego, mglistego lasu na wyżynach zachodniej Gujany. Został wysłany do Łodzi w celu identyfikacji i dalszych analiz.

Po dokładnym zbadaniu zewnętrznej morfologii okazu i dokonaniu trójwymiarowej rekonstrukcji jego szkieletu (w oparciu o skanowanie µCT), a także analizach molekularnych, okazało się, że mały wąż należy do nieopisanego rodzaju z rodziny Dipsadidae. Ta duża rodzina węży obejmuje około 100 rodzajów i ponad 800 gatunków, głównie występujących w regionie neotropikalnym.

Prof. Kok i jego amerykański kolega dr D. B. Means nazwali nowy rodzaj Paikwaophis, co odnosi się do miejsca w pobliżu rzeki Paikwa w zachodniej Gujanie, gdzie zebrano okaz. Nazwa gatunkowa kruki jest wyrazem uznania dla prof. Andrzeja Kruka, dziekana Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ, za "jego przyjaźń i wyjątkowy wkład w podnoszenie jakości badań na Uniwersytecie Łódzkim".

Paikwaophis kruki jest bardzo mały - w momencie znalezienia osiągnął zaledwie 180 mm długości. Znany jest tylko z jednego okazu, znalezionego wśród liściastej ściółki na glebie torfowej w lesie zawieszonym wśród chmur, położonym między dwiema piaskowcowymi górami stołowymi (tepui): Roraima-tepui i Wei-Assipu-tepui.

Opierając się na danych molekularnych ustalono, że jego najbliższym krewnym jest rodzaj Xenopholis, szeroko rozpowszechniony w Ameryce Południowej.

Wąż prawdopodobnie żyje całkowicie lub częściowo pod ziemią. Zdaniem badaczy, może to wyjaśniać, dlaczego nigdy wcześniej go nie widziano. Paikwaophis spędza większość swojego życia w glebie, tylko nieregularnie wychodząc na powierzchnię. Nie jest jadowity i żywi się małymi jaszczurkami, co sprawdzono badając zawartość jego żołądka.

Prof. Philippe Kok to wiodący autorytet w dziedzinie herpetologii/biologii tepui, jest biologiem terenowym, herpetologiem, ekologiem i biologiem ewolucyjnym, obecnie pracującym nad genomiką populacji, dynamiką populacji oraz ekologią płazów i gadów, głównie w górach stołowych w Pantepui (tzw. słynny "Zaginiony świat" Arthura Conan Doyle’a). Duża część jego badań jest nadal poświęcona systematyce i taksonomii płazów i gadów Tarczy Gujańskiej. Do tej pory opisał 58 nowych taksonów płazów i gadów.

Badacz z UŁ ma także "własne" dedykowane gatunki - niedawno zespół amerykańskich i kanadyjskich naukowców opisał nowy gatunek żaby, nazywając go imieniem profesora - Pristimantis koki. Wcześniej prof. Kok odkrył nowy gatunek ślimaka, który z kolei został opisany przez holenderskiego biologa jako Plekocheilus philippei.(PAP)

Agnieszka Grzelak-Michałowska

agm/ agt/