Wyniki badań opublikowano w piśmie naukowym “Journal of Archaeological Science”. Nowe studium podważa dotychczasowe przekonanie archeologów, że stalowe narzędzia pojawiły się na Półwyspie Iberyjskim dopiero tysiąc lat później, za sprawą Rzymian.

Stosowanie w tej części Europy narzędzi stalowych potwierdziła przeprowadzona przez naukowców analiza wyrytych na kamieniach rysunków. Nacięcia rytów, jak ustalono, nie mogły być wykonane innymi narzędziami, jak tylko stalowymi.

Cytowany przez portugalskie media hiszpański archeolog Raphael Araque Gonzalez sprecyzował, że ryty wykonane na znalezionych na Półwyspie Iberyjskim fragmentach skał powstały na piaskowcu krzemianowo-kwarcowym.

“Jest to niezwykle twarda skała, której nie można obrabiać narzędziami z brązu lub kamienia, a jedynie hartowaną stalą” - wyjaśnił Araque Gonzalez, pierwszy autor badania.

Wskazał, że innym argumentem potwierdzającym stosowanie na 1000 lat przed przybyciem Rzymian stalowych narzędzi w Alentejo jest odnalezione w miejscowości Rocha do Vigio żelazne dłuto. Jego wiek określany jest na późną epokę brązu.

W trakcie laboratoryjnej analizy składu narzędzia badacze potwierdzili, że dłuto zostało wykonane z bogatej w węgiel stali heterogenicznej.

Autorzy studium wskazali, że produkcja i hartowanie stali na Półwyspie Iberyjskim należały do zajęć “małych zdecentralizowanych społeczności”, co oznacza, że nie upowszechniło się w efekcie “późniejszych procesów kolonizacyjnych”, takich jak przybycie Rzymian.

“Zamieszkujące Półwysep Iberyjski ludy już w późnej epoce brązu umiały hartować stal. W przeciwnym razie nie byłyby w stanie obrabiać filarów” - napisali autorzy badania. Jak podkreślili, dowodzi ono, że już w późnej epoce brązu możliwe było w tej części Europy wyrabianie dobrej jakości stali.

Więcej informacji w artykule źródłowym.

Z Lizbony Marcin Zatyka (PAP)

zat/ bar/