Podczas badań ornitologicznych, prowadzonych na wyspie Nowa Gwinea w zachodniej części Pacyfiku, u dwóch gatunków ptaków z rodziny wróblowaych potwierdzono występowanie groźnej dla człowieka neurotoksyny.
Biolodzy z ośrodków badawczych z Danii, Niemiec i Papui Nowej Gwinei odkryli, że batrachotoksyna (BTX) występuje w piórach ptaków z gatunku fletówki królewskiej (Pachycephala schlegelii) oraz krasnogłowika (Aleadryas rufinucha).
Gatunki te występują w lasach tropikalnych i deszczowych Nowej Gwinei. Nie było jednak wiadomo, że mogą być one niebezpieczne dla człowieka - podkreślili naukowcy na łamach pisma "Molecular Ecology".
"Przed rozpoczęciem naszego badania oba gatunki tych ptaków nie były w ogóle uznawane za toksyczne" - napisali w artykule autorzy badania. Zaznaczyli, że zagrożenie dla człowieka niosą toksyny zawarte w upierzeniu zwierząt.
Podczas prowadzenia badań u ptaków zamieszkujących Nową Gwineę naukowcy potwierdzili występowanie sześciu pochodnych batrachotoksyny. Zaznaczyli jednak, że niezbędne są dalsze badania, gdyż "toksyczne gatunki na tej wyspie mogą być powszechniejsze".
Według autorów badania poziom batrachotoksyny zawartej w piórach fletówki królewskiej oraz krasnogłowika jest mniejsza, niż w przypadku innych znanych toksycznych ptaków, takich jak modrogłówka (Ifrita kowaldi) czy fletowiec kapturowy (Pitohui dichrous). Ten ostatni to ptak z rodziny wilgowatych.
Badania potwierdziły, iż fletowiec kapturowy jest najbardziej toksycznym gatunkiem ptaka z Nowei Gwinei. Zaznaczyli jednak, że poziom stężenia BTX jest odmienny zarówno pomiędzy poszczególnymi gatunkami ptaków, jak też pomiędzy okazami tego samego gatunku.
Zdaniem badaczy ptaki nabywają batrachotoksynę poprzez swoją dietę opierającą się o owady, w których ciele znajduje się ta neurotoksyna.
Najbardziej znanymi zwierzętami posiadającymi w swoim ciele batrachotoksynę są ropuchy zamieszkujące Amerykę Południową i Środkową, w tym przede wszystkim gatunek liściołaza żółtego (Phyllobates terribilis). Jest on uznawany za najbardziej trującego płaza na świecie.
Batrachotoksyna, jak wskazali biolodzy, w wyższych stężeniach może powodować u człowieka skurcze mięśni, paraliż, a nawet zatrzymanie akcji serca.
W badaniach nad toksycznością ptaków zamieszkujących Nową Gwineę brali udział pracownicy Duńskiego Muzeum Historii Naturalnej, Uniwersytetu w Kopenhadze, Instytutu Badań nad Produktami Naturalnymi i Biologią Infekcyjna im. Leibniza w Jenie, a także ośrodka badawczego Binatang z Papui Nowej Gwinei oraz muzeum narodowego tego kraju – PNG. (PAP)
Marcin Zatyka (PAP)
zat/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
