Takie oświadczenie przedstawili we wtorek ministrowie: innowacji, nauki i przemysłu - François-Philippe Champagne, zdrowia - Jean-Yves Duclos i bezpieczeństwa publicznego - Marco Mendicino.

„Wnioski o granty, które obejmowałyby prowadzenie badań we wrażliwych obszarach, nie będą realizowane, jeśli ktokolwiek prowadzący badania w danym projekcie jest powiązany z uniwersytetem, instytucją badawczą czy laboratorium, mającymi związek z (...) podmiotami państwowymi, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego” - napisano w komunikacie.

Ministrowie podkreślili, że chodzi o ochronę naukowych osiągnięć Kanady, które mogą stać się celem działań państw, będących zagrożeniem dla bezpieczeństwa kraju.

Kanadyjskie instytucje przyznające granty na badania naukowe zostały zobowiązane do przyjęcia nowych zasad. Podobne zalecenia przekazano kanadyjskim uniwersytetom.

W komunikacie nie wymieniono wprost żadnego państwa, ale np. dziennik „Globe and Mail” i Reuters wskazały, że zakaz grantów oznacza koniec współpracy naukowej z Chinami.

W minionych latach były przypadki zatrzymania chińskich naukowców pracujących w Kanadzie. Znana jest sprawa chińskiej firmy CanSino Biologics, która od lat współpracowała z uniwersytetem McMaster w Hamilton nad badaniami w sprawie szczepionek, a która podczas pandemii koronawirusa zerwała tę współpracę i bazując m.in. na kanadyjskich doświadczeniach sama zajęła się opracowywaniem szczepionek. CanSino Biologics było, jak podkreślali dziennikarze publicznego nadawcy CBC, założone przez chińskich naukowców wykształconych w Kanadzie.

We wrześniu 2020 r. amerykański Departament Stanu informował, że wydalił z USA ponad 1000 chińskich studentów i naukowców, stanowiących „wysokie ryzyko”. Podobne zarzuty pojawiły się wobec chińskich naukowców w Kanadzie, komisja parlamentarna zajmująca się relacjami z Chinami usłyszała informację, że część technologii masowego nadzoru stosowanych w Chinach została opracowana na kanadyjskich uniwersytetach – informowała CBC.

Agencja Canadian Press podawała w minionym tygodniu, że podczas pandemii liczba chińskich studentów w Kanadzie spadła o ok. 20 proc., z ponad 173 tys. w 2019 do ponad 141 tys. w 2021. Tymczasem chińskie ministerstwo edukacji wydało 28 stycznia br. zarządzenie, że studenci, którzy z powodu pandemii wrócili z zagranicznych uczelni do Chin i uczestniczyli w zajęciach online muszą obecnie wrócić na zajęcia prowadzone na uczelniach, ponieważ w innym przypadku ich wykształcenie nie będzie uznawane w Chinach.

Z Toronto Anna Lach(PAP)

lach/ mal/