W 22. edycji programu Jury złożone z 18 wybitnych przedstawicielek i przedstawicieli polskiej nauki wyróżniło nowatorskie badania w dziedzinie nauk o życiu i środowisku. Autorki sześciu obiecujących projektów badawczych otrzymały: trzy stypendia habilitacyjne po 35 000 zł, dwa stypendia doktoranckie po 30 000 zł i stypendium magistranckie w wysokości 20 000 zł.

W kategorii habilitacyjnej wyróżniono trzy naukowczynie: dr Sylwię Judycką, dr Katarzynę Bandyrę i dr Monikę Gawałko.

Dr Sylwia Judycka opracowuje i optymalizuje procedury kriokonserwacji nasienia ryb. Ukończyła biologię na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Pracuje jako adiunkt w Zakładzie Biologii Gamet i Zarodka w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. Jest w nim również kierowniczką Pracowni Biotechnik i Biotechnologii Rozrodu. Uzyskała finansowanie na projekt Preludium z Narodowego Centrum Nauki pt. „Mechanizmy regulujące dojrzewanie plemników oraz powstawanie kriouszkodzeń w kriokonserwowanym nasieniu neosamców pstrąga tęczowego”. Otrzymała stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla wybitnych młodych naukowców oraz wyróżnienia Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury Polskiej Akademii Nauk w 2022 roku za zespołowe osiągnięcie naukowe. Jest także laureatką Nagrody Naukowej Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie i Białymstoku.

Dr Katarzyna Bandyra bada rolę ludzkiego białka PNPazy w mitochondrialnym metabolizmie RNA. Stypendystka jest absolwentką biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie studiów doktoranckich na Uniwersytecie w Cambridge zgłębiała metabolizm RNA poprzez badania nad oddziaływaniami białek z RNA i uzyskiwanie trójwymiarowych struktur takich kompleksów. Na Uniwersytecie tym otrzymała stypendium BBSRC oraz Cambridge European Trust. Obecnie pełni funkcję adiunktki na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Jest laureatką europejskiego stypendium Marie Skłodowskiej-Curie Widening Fellowship oraz grantów Narodowego Centrum Nauki (POLS oraz Sonata) i EMBO Installation Grant od Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej.

Dr n. med. Monika Gawałko pracuje na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym nad rozwiązaniami zdrowia mobilnego (ang. mobile health, mHealth) w wykrywaniu i leczeniu pacjentów z migotaniem przedsionków. Odbyła staż kliniczno-badawczy w Maastricht University Medical Center w dziedzinie kardiologii oraz staże na Wydziale Nauk Biomedycznych Uniwersytetu Kopenhaskiego (Dania) oraz w Instytucie Farmakologii Uniwersytetu Duisburg-Essen (Niemcy). W ośrodkach tych wykonuje badania ze szczególnym uwzględnieniem mobilnych rozwiązań zdrowotnych w migotaniu przedsionków oraz parakrynnego efektu osierdziowej tkanki tłuszczowej i mikroflory jelitowej na migotanie przedsionków. Jest laureatką krajowych oraz międzynarodowych nagród i wyróżnień, m.in. stypendium Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla Wybitnych Młodych Naukowców.

Dwie nagrodzone doktorantki to Kalina Andrysiak i Marta Kędziora.

Kalina Andrysiak bada molekularne mechanizmy kardiomiopatii u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne (DMD). Jest absolwentką biologii oraz biotechnologii molekularnej na Wydziale Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2017 roku rozpoczęła studia doktoranckie, w trakcie których trzykrotnie otrzymała stypendium z dotacji projakościowej oraz dwukrotnie stypendium Rektora UJ. W 2019 roku uzyskała grant naukowy na zbadanie roli utrofiny w kardiomiopatii u pacjentów z DMD w ramach konkursu PRELUDIUM organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki.

Marta Kędziora zajmuje się farmakoterapią choroby zwyrodnieniowej stawów – charakteryzuje mechanizmy choroby i szuka nowych strategii terapeutycznych. Ukończyła neurobiologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, jest doktorantką w Instytucie Farmakologii Polskiej Akademii Nauk, gdzie bada nowe związki mające potencjał do uśmierzania bólu towarzyszącego pacjentom cierpiącym na chorobę zwyrodnieniową stawów. Odbyła dwumiesięczny pobyt badawczy na Uniwersytecie w Bordeaux we Francji oraz pięciomiesięczny pobyt badawczy w USA, na Virginia Commonwealth University. Jest laureatką stypendium Prezesa PAN za wybitne osiągnięcia oraz kierownikiem grantu PRELUDIUM20.

W kategorii magistranckiej stypendium otrzymała lek. Karolina Brzegowy badająca związek między składem histologicznym skrzepliny udarowej a skutecznością leczenia udaru metodami wewnątrznaczyniowymi. Stypendystka prowadzi działalność naukową w Katedrze Anatomii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Za swoje wyniki i osiągnięcia naukowe otrzymała m.in. nagrodę przyznawaną przez Polską Akademię Nauk - Laur Medyczny im. dr Wacława Mayzla, stypendium Ministra Edukacji i Nauki i stypendium rektora UJ dla najlepszych studentów. Była laureatką programu „Najlepsi z Najlepszych! 4.0.” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Od 2022 r. jest także kierownikiem grantu PRELUDIUM 20, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.

WSPARCIE DLA TALENTU

W tym roku do programu aplikowały 122 kandydatki. Łącznie w ramach L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki w Polsce nagrodzono dotąd 117 wybitnych naukowczyń. Partnerami programu są Ministerstwo Edukacji i Nauki, Polski Komitet ds. UNESCO, Polska Akademia Nauk oraz UN Global Compact Network Poland.

"Kobiety, badaczki wnoszą poważny wkład do polskiej nauki i są coraz bardziej widoczne. Program powstał, aby dodać kobietom siły i pewności, że mogą być równe swoim partnerom, badaczom. Na przestrzeni lat rolę kobiet w nauce i nie tylko, zaczęto doceniać. Sytuacja się zmienia, ale musimy pracować nad nią stale. Coraz więcej kobiet uzyskuje stopień dr hab. i profesorski, ale jest ich wciąż za mało w ciałach zarządzających nauką i ją organizujących" – powiedziała prof. dr hab. Ewa Łojkowska, przewodnicząca Jury programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki.

Stypendia wręczono w Centrum Nauki Kopernik podczas uroczystej gali. To jedno z wydarzeń konferencji naukowej z okazji 200. rocznicy urodzin L. Pasteura, zorganizowanej przez Uniwersytet Warszawski.

"Dziś posiadanie talentu czasami nie wystarcza, aby kobiety w pełni wyraziły swój potencjał i zostały docenione za wartość, którą wnoszą w świat współczesnej nauki. Zbyt wiele historycznych przeszkód – kulturowych, akademickich lub instytucjonalnych – wpływa na ich wybory oraz przebieg ich kariery" – powiedział Valéry Gaucherand, Prezes Zarządu L'Oréal Polska i Kraje Bałtyckie, podczas uroczystości wręczenia nagród. Dodał, że celem programu stypendialnego jest promowanie badań naukowczyń, wspieranie ich w rozwoju oraz praca na rzecz wyrównywania szans w świecie nauki.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ ekr/