Najnowsze dane na łamach „Nature Human Behaviour” opublikowali naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego oraz Instytutu Badań Demograficznych Maxa Plancka. Wynika z nich, że w okresie pandemii z powodu Covid-19 tzw. przeciętna oczekiwana długość życia zmniejszyła się w większości spośród 31 badanych krajów. Najmniejszy spadek odnotowano w tych krajach, gdzie najszybciej wprowadzono szczepienia przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 i były one wykonane w najszerszym zakresie we wszystkich grupach wiekowych.

Największy spadek w latach 2019-2021 nastąpił w Bułgarii, gdzie przeciętna długość życia zmniejszyła się aż o 43 miesiące (tam też był niewielki poziom szczepień przeciwko Covid-19). Na Słowacji przeciętna długość życia skróciła się o 33,1 miesięcy, a w USA – o 28,2 miesiące. Na czwartym miejscu w tej statystyce uplasowała się Polska. W naszym kraju w tym okresie przeciętna oczekiwana długość życia zmniejszyła się o 26,6 miesięcy. Na kolejnych miejscach są Litwa (25,7 miesięcy), Węgry (24,6) oraz Estonia (23,2) i Czechy (21,9).

Polska lepiej wypadła, jeśli chodzi o najnowsze dane za 2021 r. (w porównaniu do 2020 r.). W minionym roku ponownie największy spadek odnotowano w Bułgarii, gdzie długość życia z powodu pandemii skróciła się o 25,1 miesięcy oraz na Słowacji – o 23,9 miesięcy. Trzecie miejsce tym razem zajęła Estonia, tam długość życia skróciła się o 21,5 miesiąca. Na Węgrzech była ona krótsza o 16,4 miesiące, a w Grecji – o 12,4. W Polsce przeciętna oczekiwana długość życia w 2021 r. zmniejszyła się o 12,1 miesięcy.

W latach 2020-2021 większość badanych krajów Europy Zachodniej nie odnotowała spadku w przeciętnej długości życia lub był on podobny. Tak było nawet we Włoszech i w Hiszpanii, w krajach najbardziej dotkniętych przez pandemię w 2020 r. W Hiszpanii przeciętna długość życia w tym okresie wzrosła o 7,6 miesięcy, a we Włoszech – o 5,1. Największy wzrost w 2021 r. (w porównaniu do 2020 r.) odnotowano w Belgii – aż o 10,8 miesięcy, oraz w Szwajcarii – o 7,7 miesięcy. Znaczący wzrost odnotowano także w Szwecji (o 7,5 miesiąca) i we Francji (5 miesięcy).

Autorzy raportu podkreślają, że różnica w przeciętnej oczekiwanej długość życia między Europą Zachodnią i Wschodnią na skutek pandemii zaczęła się znowu powiększać. Podobnie jest jeśli chodzi o podział na płcie: znowu powiększyła się różnica w długości życia między kobietami i mężczyznami, która przed pandemią się systematycznie skracała.

Jedna z głównych autorek raportu dr Veena Raleigh w wypowiedzi dla BBC News zwraca uwagę, jak dużą rolę odegrały szczepienia przeciwko Covid-19. Gdy zaczęto podawać je osobom starszym, liczba nadmiarowych zgonów zaczęła spadać wśród osób powyżej 80 lat. Zwiększyła się natomiast u osób poniżej 80. roku życia, wśród których szczepień jeszcze nie było lub w nieznacznym tylko zakresie. Gdy jednak szczepienia przeciwko Covid-19 upowszechniono również na inne grypy wiekowe – przeciętna długość życia przestała spadać lub ponownie zaczęła się zwiększać, podobnie jak przed pandemią. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ ekr/