Samoregulacja (z ang. self-regulation) to rozumienie swoich emocji i sygnałów wywołujących stres, takich jak np. głód, lęk czy nadmierny hałas. Termin ten odnosi się również do rozpoznawania i regulowania swoich stanów emocjonalnych i ich rozumienia. Umiejętność samoregulacji przynosi pozytywne korzyści dla zdrowia psychicznego - u dzieci prowadzi m.in. do wyższych osiągnięć edukacyjnych czy spokojniejszego okresu dojrzewania.

Naukowcy z Uniwersytetu Surrey w Wielkiej Brytanii postanowili sprawdzić, czy sztuki walki, które są bardzo popularne wśród dzieci w wieku wczesnoszkolnym, mogą mieć związek z emocjami i zachowaniem dzieci. W tym celu przebadali 240 uczniów szkół podstawowych w wieku 7-11 lat, z których połowa trenowała Taekwondo, a druga połowa uczęszczała na lekcje wychowania fizycznego. Obie grupy trenowały przez 45 min. tygodniowo.

Jeszcze tydzień przed badaniem - i tuż po jego zakończeniu - uczniowie wypełniali kwestionariusze oceniające, co myślą o lekcjach i jak dużą wagę przywiązują do zachowań związanych z samokontrolą. Badane dzieci wypełniły też zadania komputerowe oceniające szereg procesów umysłowych zwanych funkcjami wykonawczymi, które umożliwiają samoregulację. Dodatkowo nauczyciele wypełnili ankiety oceniające samoregulację dzieci w szkole. Badanie trwało 11 tygodni.

Po zakończeniu zajęć nauczyciele ocenili uczniów, którzy trenowali Taekwondo, jako mających lepszą zdolność koncentracji uwagi niż uczniowie, którzy mieli regularne zajęcia wychowania fizycznego. Według nauczycieli dzieci trenujące koreańską sztukę walki wykazywały też lepszą uwagę wykonawczą, rozumianą jako system sterujący zachowaniem i procesami niższego rzędu. Uwagę wykonawczą oceniano za pomocą tzw. efektu flankerów, gdzie uczestnik musi poprawnie określić kierunek bodźca ekranowego, ignorując otaczające go bodźce konkurencyjne.

"Wyniki naszego badania wykazują, że krótkie, standardowe kursy Taekwondo zostały dobrze przyjęte przez uczniów i doprowadziły do większej umiejętności nie tylko samoregulacji, ale i samokontroli. Eksperyment wykazał, że zajęcia zmniejszyły też objawy zaburzeń zachowania u uczniów" - mówi jeden z autorów badania, dr Terry Ng-Knight z Uniwersytetu Surrey w Wielkiej Brytanii.

Jak zauważa Ng-Knight, duża część badań pozwala sądzić, że poprawa samokontroli dzieci przynosi znaczne korzyści osobiste i społeczne. “Nasze odkrycia sugerują, że włączenie tradycyjnych sztuk walki do szkół może nauczyć dzieci zarówno wartości samokontroli, jak i zwiększyć wykorzystanie przez nie samoregulacji. Tradycyjne sztuki walki są popularnymi zajęciami pozalekcyjnymi dla wielu dzieci, jednak ich zastosowanie w szkołach wydaje się być obecnie dość ograniczone.” - podsumowują badacze.

Więcej - w publikacji źródłowej (https://doi.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2Fdev0001307). (PAP)

Agnieszka Niewińska-Lewicka

anl/ zan/