Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
13.12.2021 aktualizacja 13.12.2021

Ptaki wędrowne mają jaśniejsze ubarwienie

Fot. Adobe Stock Fot. Adobe Stock

Ptaki wędrowne charakteryzują się jaśniejszym ubarwieniem piór – czytamy na łamach Current Biology. Według specjalistów jest to jedna z cech adaptacyjnych wykształcona w celu przetrwania długich i trudnych podróży na dalekie tereny.

Ptaki wędrowne, w celu przetrwania zmieniających się warunków pogodowych, wyruszają w długie i trudne podróże. Kilka niedawnych badań wykazało, że migrujące osobniki znacznie zwiększają wysokość lotu w ciągu dnia w porównaniu z nocą. Według badaczy wznoszenie się na wyższe, chłodniejsze wysokości w ciągu dnia, może zrównoważyć ciepło generowane przez absorpcję światła słonecznego. Dr Kaspar Delhey i jego współpracownicy z Max Planck Institute for Ornithology w Niemczech, wysunęli hipotezę, że jeśli termoregulacja jest czynnikiem ułatwiającym funkcjonowanie ptaków wędrownych, gatunki te powinny wykształcić też lżejsze, bardziej odblaskowe upierzenie, aby uniknąć przegrzania.

Aby sprawdzić, czy ich założenia są prawdziwe, badacze z pomocą podręcznika ptaków świata, określili ilościowo ogólną jasność upierzenia wszystkich gatunków ptaków. Założyli, że czarne pióra odznaczą jako 0, a białe jako 100 i podsumowali wyniki uzyskane u poszczególnych gatunków. Następnie porównali dane dotyczące ubarwienia piór z zachowaniem migracyjnym wybranych gatunków, kontrolując jednocześnie inne czynniki, o których wiadomo, że mają znaczenie dla koloru upierzenia.

„Odkryliśmy, że prawie wszystkie wędrowne gatunki ptaków są zwykle jaśniejsze niż gatunki niemigrujące” – mówi Delhey. „Jaśniejsze upierzenie najprawdopodobniej zmniejsza ryzyko przegrzania pod wpływem promieni słonecznych” - dodaje.

Wiadomo, że jaśniejsze powierzchnie pochłaniają mniej ciepła niż ciemniejsze, o czym możemy przekonać się nosząc ciemne ubrania w ciepłe, słoneczne dni. Badacze uważają, że ta prawidłowość jest szczególnie ważna dla tych gatunków, które podróżują na bardzo duże odległości - w końcu podczas intensywnego lotu nie można zatrzymać się, by odpocząć w cieniu.

Wcześniejsze badania zespołu wykazały, że na ogół ptaki o jaśniejszym kolorze piór można znaleźć tam, gdzie temperatury są wysokie i jest mało cienia. Naukowcy przypuszczają, że dzieje się tak dlatego, że jaśniejsze upierzenie ptaków pomaga utrzymać je w chłodniejszej temperaturze w gorącym słońcu.

“Nasze odkrycia wskazują na to, że ptaki osiadłe są zwykle ciemniejsze niż ptaki migrujące na krótkich dystansach, a te migrujące na krótkich dystansach są ciemniejsze niż gatunki, które odlatują na znacznie odleglejsze tereny” - podsumowują badacze. I dodają: „Jedną z największych niespodzianek było to, jak spójny efekt był u różnych gatunków ptaków. Ten sam wzór widzieliśmy u ptaków dużych i małych. To samo dotyczy ptaków wodnych i lądowych”.

Źródło: https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(21)01492-5 (PAP)

Agnieszka Niewińska – Lewicka

anl/ ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024