Za kilka miesięcy, pod koniec kwietnia, minie 30 lat od umieszczenia na orbicie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, jednego z najważniejszych instrumentów obserwacyjnych współczesnej astronomii. ESA wydała z tej okazji kalendarz z wybranymi zdjęciami, wykonanymi przez Hubble’a.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a to projekt prowadzony przez amerykańską agencję NASA, partnerem dla Amerykanów jest w nim Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).
We wrześniu 2019 r. dział ESA/Hubble ogłosił w mediach społecznościowych akcję, w ramach której zaprezentowano 30 ukrytych "skarbów" z archiwum zdjęć Teleskopu Hubble’a. Zdjęcia te prezentowano na Facebooku i Instagramie z hashtagiem #Hubble30. Wybrano zdjęcia piękne i interesujące, choć nie tak znane, jak fotografie z tzw. top 100 zdjęć. Następnie 12 zdjęć, które uzyskały najwięcej polubień, zostało zebranych w kalendarzu na rok 2020, wydanym na 30. rocznicę teleskopu.
ESA udostępniła kalendarz w formie elektronicznej w jakości umozliwiającej wydruk - tak, aby każdy chętny mógł samodzielnie wydrukować swój egzemplarz kalendarza i cieszyć się pięknymi zdjęciami kosmosu przez cały rok.
Okładkę kalendarza zdobi zniekształcona galaktyka NGC 3256, czyli pozostałość po zderzeniu dwóch galaktyk spiralnych, które zdarzyło się - według szacunków astronomów -jakieś 500 milionów lat temu.
W styczniu mamy okazję oglądać ultrafioletowy obraz Ultragłębokiego Pola Hubble’a. Zdjęcie jest efektem obserwacji w trakcie 841 orbit teleskopu w 2014 roku i zawiera około 10 tysięcy galaktyk.
Na luty wybrano zdjęcie małej części mgławicy NGC 6960, znanej też jako Mgławica Welon. Obiekt znajduje się 2100 lat świetlnych od Ziemi i rozciąga się na 110 lat świetlnych. Zdjęcie pochodzi z 2015 roku.
Marcowa fotografia przedstawia obiekt IRAS 14568-6304, młodą gwiazdę schowaną w gazie i pyle. Z kolei przez kwiecień będzie można patrzeć na gromadę gwiazd Trumpler 14, jedno z największych w Drodze Mlecznej zgrupowań gorących, masywnych i jasnych gwiazd. Teleskop Hubble’a wykonał zdjęcie gromady w 2016 roku. Na majowej karcie kalendarza zaprezentowano szczegółowe zdjęcie wyjątkowo idealnej galaktyki spiralnej NGC 634 oddalonej od nas o 250 milionów lat świetlnych.
Miesiąc czerwcowy ozdobiono zdjęciem Sh 2-106 z 2011 roku, pokazującym zwarty obszar gwiazdotwórczy w konstelacji Łabędzia. Na lipiec przewidziano wspólne zdjęcie Saturna z sześcioma z jego 82 znanych księżyców. na sierpień zaplanowano zdjęcie NGC 5189 z 2012 roku przedstawiające mgławicę planetarną – jeden z dalszych etapów ewolucji gwiazd takich jak Słońce.
Wrześniowa karta pokazuje kolorowy, usiany gwiazdami widok fragmentu Drogi Mlecznej uchwycony przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 2016 r. Obszar na zdjęciu znajduje się na niebie w konstelacji Strzelca.
Na początku 2002 roku względnie słaba gwiazda, znana jako V838 Monocerotis, nagle stała się 600 tys. razy jaśniejsza niż Słońce. Zdjęcie z Teleskopu Hubble’a przeznaczone na październik pokazuje szczegóły pyłowej otoczki powstałej podczas tej olbrzymiej gwiezdnej eksplozji.
W 2001 roku Teleskop Hubble’a uzyskał zdjęcie fragmentu Mgławicy Tarantula. Jest to obszar gwiazdotwórczy bogaty w zjonizowany wodór w formie gazowej. Znajduje się w Wielkim Obłoku Magellana, galaktyce sąsiedniej względem naszej. Zdjęcie przewidziano na listopad.
Ostatnia, grudniowa fotografia pokazuje kolory umierającej gwiazdy IC 4406. Widzimy mgławicę planetarną o dużym stopniu symetrii: prawa i lewa część są prawie odbiciem lustrzanym. Zdjęcie uzyskano w 2002 roku.
Kalendarz można znaleźć na stronie Spacetelescope.org. Bezpośredni adres do pliku w jakości do druku - tutaj.
cza/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
