Naukowcy z Uniwersytetu Waszyngtonu w USA opracowali oprogramowanie, które symuluje różne aspekty ewolucji planet w ciągu miliardów lat ich historii. Celem projektu o nazwie VPLanet są m.in. badania nad światami potencjalnie nadającymi się do zamieszkania.
Oprogramowanie łączy różne procesy fizyczne w spójny sposób, tak aby zjawiska lub efekty, które zachodzą w jednej części systemu planetarnego, były śledzone i uwzględniane w całym systemie. Może być używane do prowadzenia symulacji związanych z nowo odkrywanymi planetami pozasłonecznymi, aby sprawdzić ich potencjał do utrzymywania ciekłej wody na powierzchni, co jest uznawane za kluczowy element do poszukiwania warunków do życia poza Ziemią, a także samego życia w kosmosie.
Program VPLanet będzie też użyteczny dla systemów nie posiadających planet zdatnych do zamieszkania, do modelowania różnorodnych systemów planetarnych, poznawania ich własności i historii.
Twórcy oprogramowania wskazują też, że jest to ich wkład w rozwój otwartej nauki w obszarze poszukiwania życia we Wszechświecie (kod źródłowy programu VPLanet jest publicznie dostępny).
Pierwsza wersja oprogramowania zawiera moduły do ewolucji wewnętrznej i magnetycznej planet typu ziemskiego, śledzenia zmian klimatu, ucieczki atmosfery, sił pływowych, ewolucji orbity, efektów rotacyjnych, ewolucji gwiazdy, a także sytuacji dla planet w układach podwójnych gwiazd. Uwzględnia też zaburzenia grawitacyjne od przechodzących w pobliżu innych gwiazd.
VPLanet można rozbudowywać o kolejne moduły, tworzone przez innych badaczy, a także włączać w bardziej zaawansowane narzędzia, jako jeden z ich elementów, na przykład w ramach algorytmów stosujących uczenie maszynowe (samouczących się).
Planety obserwujemy obecnie, ale mają one miliardy lat. Narzędzie pozwala sprawdzić, jak różne własności systemu planetarnego ewoluują w czasie i na przykład porównać z obecnymi obserwacjami, tłumaczy prof. Rory Barnes z University of Washington, który wraz ze współpracownikami stworzył oprogramowanie.
Pomysł na napisanie takiego oprogramowania narodził się blisko dekadę temu podczas konferencji w Seattle (USA) dotyczącej tzw. ekosfer (stref nadających się do zamieszkania), czyli obszarów wokół gwiazd, w którym panują warunki umożliwiające istnienie na powierzchni planety wody w stanie ciekłym.
Pierwsza wersja symulatora ewolucji planet VPLanet została opisana w publikacji, która ukazała się w czasopiśmie naukowym „Publications of the Astronomical Society of the Pacific”. Kod źródłowy programu VPLanet jest dostępny publicznie w internecie, można go znaleźć pod adresem. (PAP)
cza/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
