Atmosfera Jowisza jest zbudowana główne z wodoru i helu. Występują w niej także śladowe ilości metanu, amoniaku, siarkowodoru i wody. Około 80 km od górnych wierzchołków kilku warstw chmur, przypuszczalnie znajduje się warstwa ciekłej wody.

Gdy patrzymy na Jowisza z Ziemi w zakresie widzialnym, to widać zmienność górnych obłoków – są brązowe pasy i białe obszary. Wewnątrz pasów występują liczne burze, często z błyskawicami. W zakresie widzialnym takie burze ujawniają się jako małe, białe obłoki. Ich pojawianie się może zaburzać pasy na miesiące, a nawet lata.

Obserwacje przy pomocy sieci teleskopów Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA) przeprowadzono między 3 a 5 stycznia 2017 r., kilka dni po tym, jak miłośnicy astronomii dostrzegli burzę w południowym pasie równikowym Jowisza. Najpierw dostrzeżono białą plamę niewielkiej wielkości, która potem spowodowała duże zaburzenia w pasie, trwające przez wiele tygodni. Kilka miesięcy wcześniej dostrzeżono cztery jasne plamy w północnym pasie równikowym.

Naukowcy zbadali atmosferę poniżej zaburzenia. Był to element większej kampanii obserwacyjnej, w której wzięło udział sześć naziemnych teleskopów optycznych i radioteleskopów oraz Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Radiowe obserwacje pozwoliły na wykonanie mapy, która wykazała, iż podczas zaburzenia wystąpiła znaczna koncentracja amoniaku w formie gazowej. Wyniki potwierdzają aktualną teorię, iż zaburzenia te są wywoływane przez konwekcję u podstawy chmur wodnych położonych głęboko w atmosferze. Gaz amoniaku jest unoszony z głębokich warstw na duże wysokości, wysoko ponad główną pokrywę chmur amoniaku. (PAP)

cza/ ekr/