Ustawę o Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) przygotowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Podstawowym zadaniem Agencji będzie wspieranie wymiany akademickiej i umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki. NAWA będzie m.in. upowszechniać informacje o polskim systemie szkolnictwa wyższego, jak również propagować język polski za granicą. Obsługę własnych programów stypendialnych będą również mogły powierzyć Agencji inne ministerstwa czy jednostki samorządu terytorialnego.

Według wicepremiera, ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina, powstanie NAWY jest szansą na przyciągnięcie do Polski naukowców. "Przez 250 lat byliśmy drenowani z najwybitniejszych umysłów. Po wejściu do UE rozjechało się po Europie i po całym świecie kilkadziesiąt tys. polskich naukowców. W dużej części tych młodych, najzdolniejszych. Dziś jest historyczna szansa, żeby odwrócić ten wektor drenażu mózgów, żeby to Polska zaczęła ściągać swoje najświetniejsze umysły, ale też przyciągać naukowców nie tylko zza naszej wschodniej granicy, ale także zza zachodniej" - mówił w czerwcu na antenie radiowej Jedynki Gowin.

Agencja będzie mogła przyznawać środki finansowe studentom i doktorantom, uczestnikom kursów przygotowawczych do podjęcia nauki w języku polskim, pracownikom uczelni lub jednostek naukowych, osobom posiadającym co najmniej stopień naukowy doktora, doktora sztuki lub równorzędny stopień uzyskany za granicą. Oprócz tego, o wsparcie finansowe ze środków NAWY będą się mogły ubiegać osoby kierowane za granicę w celu nauczania języka polskiego jako obcego, uczelnie i jednostki naukowe, organizacje pozarządowe oraz jednostki sektora finansów publicznych podejmujące działania na rzecz umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki.

Środki finansowe będą mogły być przyznawane w formie stypendium, finansowania lub dofinansowania kosztów opłat za kształcenie i zatrudnienie, pomocy materialnej oraz ryczałtu na koszty podróży, utrzymania i zakwaterowania, a także finansowania lub dofinansowania kosztów działań objętych zakresem tematycznym danego programu.

"Nasze największe nadzieje związane z NAWĄ budzą (...) programy dla doktorantów i dla młodych naukowców" - mówił w rozmowie z PAP wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Aleksander Bobko. Dodał, że ważnym elementem programów NAWA powinna być gwarancja zatrudnienia dla uczestników projektu po powrocie z zagranicznego stypendium. "Młody naukowiec, wyjeżdżający np. na dwa lata za granicę, powinien mieć w ramach tego programu zagwarantowane miejsce pracy po powrocie do Polski" podkreślił.

NAWA zastąpi likwidowane Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. Jak zapowiedział w rozmowie z PAP wiceminister Bobko, budżet Agencji będzie wynosić ok. 140 mln zł. W przyszłości NAWA będzie również mogła zostać operatorem środków unijnych, podobnie jak np. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

NAWA będzie podlegać nadzorowi ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Na jego wniosek powoływany będzie przez premiera dyrektor Agencji. W zarządzaniu NAWĄ dyrektora wspierać będzie Rada Agencji - organ doradczy, do którego zadań będzie należało m.in. przygotowywanie propozycji kierunków działania i rozwoju Agencji oraz opiniowanie jej działalności.

Siedziba Agencji będzie się znajdować w Warszawie.

Ustawa wejdzie w życie 1 października 2017 r., kiedy to Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej rozpocznie swoją działalność. Część przepisów będzie natomiast obowiązywać od 1 stycznia i 1 lutego 2018 r.

PAP - Nauka w Polsce

kflo/ agt/