Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymał Yoshinori Ohsumi z Tokio Institute of Technology za odkrycia dotyczące mechanizmów autofagii.

Autofagia jest procesem, w którym w komórce przy udziale tzw. lizosomów dochodzi do trawienia uszkodzonych lub degenerujących struktur komórkowych, czy związków takich jak np. białka - wyjaśniła PAP prof. Magdalena M. Rost-Roszkowska z Katedry Histologii i Embriologii Zwierząt Uniwersytetu Śląskiego.

Uszkodzone struktury komórkowe czy organelle mogą doprowadzić komórkę do śmierci. "Jeśli zostaną one unieszkodliwione - a wiec strawione na drodze autofagii - komórki przeżyją i nie zostanie wywołany na przykład stan zapalny w narządzie czy tkance" - opisuje badaczka.

Autofagia może także doprowadzić komórkę do obumarcia, jeśli będzie zachodziła na tyle intensywnie, że uruchomiony zostanie automatycznie jeden z typów śmierci komórkowej (np. nekroza lub apoptoza). Taka komórka i jej organelle będą ulegały samostrawieniu. W efekcie komórka nie wywoła stanu zapalnego innych, sąsiadujących z nią komórek - tłumaczy prof. Rost-Roszkowska.

"Odkrycie mechanizmów autofagii z cała pewnością może być wykorzystane w leczeniu wielu chorób, w tym nowotworów. Znając białka, które uruchamiane są w trakcie autofagii, czy cały jej mechanizm - możemy komórce nowotworowej +kazać+ ulec strawieniu, aby nie ulegała kolejnym podziałom" - wyjaśnia badaczka.

Jak wyjaśnia ekspertka, w przypadku niektórych komórek nowotworowych proces autofagii można tak zintensyfikować, aby doszło do aktywacji jednego z typów śmierci komórkowej, a wiec komórka taka mogłaby wtedy umrzeć.

"Proces nowotworzenia często rozpoczyna się poprzez nagromadzenie w komórce uszkodzonych białek. Autofagia pozwala na degradację takich białek, tak wiec proces nowotworzenia może być zahamowany lub przynajmniej opóźniony" - tłumaczy badaczka.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ zan/