Na stan łąk podwodnych wodorostów, lasów namorzynowych czy raf koralowych wielki wpływ mają procesy zachodzące w skali mikroskopowej. Najlepiej byłoby badać je w naturalnym środowisku, a nie w laboratorium, co jednak nastręcza dużych trudności technicznych. Zmiany temperatury, pH i poziomu tlenu oraz prądy wodne uniemożliwiały dokonywanie obserwacji – aż do teraz.

W obiektywie podwodnego mikroskopu znajduje się soczewka skonstruowana ze zmieniającej kształt membrany wypełnionej płynem. Zmiana kształtu, a co za tym idzie – ustawienie ostrości następuje pod wpływem prądu elektrycznego i trwa tylko 2,5 milisekundy. Obraz rejestruje kamera CCD i zapisuje na dysku twardym. Możliwe jest „skanowanie” obserwowanego obiektu – dzięki wykonaniu serii zdjęć można następnie dokonać rekonstrukcji obrazu, pozwalającej bardzo zwiększyć głębię ostrości. Odpowiednie oświetlenie zapewniają rozmieszczone wokół obiektywu diody LED. Niewielkie urządzenie obsługiwane jest przez jednego płetwonurka.

Uzyskiwane powiększenia z praktycznych względów wynoszą od 3 do 5 razy, a odległość pomiędzy obiektywem a obiektem – około 55 milimetrów. Na razie udało się zaobserwować zachowanie poszczególnych polipów, budujących rafy koralowe (Wielką Rafę Koralową tworzy 600 typów koralowców). Obserwowano zarówno polipy różnych gatunków walczące ze sobą za pomocą parzydełek, jak i osobniki tego samego gatunku dzielące się zasobami dzięki bezpośrednim połączeniom.

Zdaniem konstruktorów podwodny mikroskop może znaleźć zastosowanie zarówno w ekologii, jak i fizjologii, biomechanice, dynamice płynów, geologii morskiej oraz fizyce. (PAP)

pmw/ mrt/