W piśmie "Nature" ukazała się właśnie publikacja kanadyjskich i brytyjskich naukowców, którzy badali wodę pochodzącą z odwiertów o głębokości 2,4 km, dokonanych w kopalni miedzi i cynku w Timmins, w północno-wschodnim Ontario. Woda pochodzi z ery prekambryjskiej (4,6 mld do 542 mln lat temu), a więc z czasów, gdy na ziemi pojawiały się pierwsze organizmy wielokomórkowe.

Dotychczas woda, datowana jako najstarsza na ziemi, została odnaleziona w 2006 r. w Afryce Południowej w kopalni złota. Jej wiek datuje się jednak na setki milionów lat mniej, niż liczy kanadyjskie znalezisko.

Przy tym znaleziona w Afryce Południowej woda, choć młodsza od kanadyjskiej, miała podobny skład chemiczny jak ta z Kanady, w dodatku zawierała mikroorganizmy. Używają one wodoru jako substancji dostarczającej energii. Nauka zna przykłady odnalezienia kropli wody, które uwięzły w skałach, przetrwały miliardy lat i są starsze od wody z Timmins, ale żadna z tych próbek nie była wystarczająco duża, by mogły w niej przeżyć mikroorganizmy.

W swoim artykule badacze wskazują na wysoki poziom wodoru w próbkach kanadyjskiej wody, co może świadczyć o istniejących wówczas warunkach umożliwiających życie. Testowanie wody przez kanadyjskich naukowców trwa nadal. Chcą sprawdzić, czy da się w niej znaleźć jakieś formy życia, co z kolei pokazałoby, jak izolowane od otoczenia mikroorganizmy mogą ewoluować przez miliony lat.

Jak napisano w komunikacie brytyjskiego Uniwersytetu Lancaster, jeśli w próbkach wody z kanadyjskiej kopalni dałoby się odnaleźć mikroorganizmy - pozwoliłoby to zbadać ewolucję życia na wczesnych etapach jego kształtowania się na Ziemi, a także dostarczyć argumentów w dyskusji na temat możliwości obecności życia na innych planetach, jak np. na Marsie, pod powierzchnią planety.

Do datowania epoki, z której pochodzi znaleziona w Timmins woda, użyto testów analizujących obecność izotopów gazu szlachetnego, ksenonu. Metoda ta pozwala ustalić, kiedy dany płyn miał kontakt z powietrzem.

Kopalnia w Timmins, gdzie odnaleziono prekambryjską wodę, znajduje się na terenie rejonu geologicznego o powierzchni ok. 5,75 mln km2, nazywanego Tarczą Kanadyjską lub Laurentian Plateau. Tarcza Kanadyjska zbudowana jest z archaicznych skał krystalicznych i należy do najstarszych na Ziemi, części Laurentian Plateau mają od 2,5 do 4,2 mld lat.

Tarcza Kanadyjska była pierwszą częścią Ameryki Północnej, która wypiętrzyła się ponad powierzchnię oceanów i od tego czasu nie znalazła się ponownie pod wodą. Jest bogata w złoża minerałów. Samo miasto Timmins powstało w 1912 r., swój rozwój zawdzięcza kopalniom – w tym kopalni złota powstałej w miejscu, gdzie w 1909 r. niejaki Harry Preston pośliznął się na kamieniu i obcasami butów ściągnął z kamienia mech, odkrywając wielką żyłę złota. (PAP)

lach/ zan/