Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
27.10.2015 aktualizacja 27.10.2015

Poczucie humoru pod lupą

Analiza poczucia humoru to wyzwanie obarczone dużym ryzykiem. Podjął się go tercet amerykańskich naukowców: filozof, kognitywista i psycholog, którzy próbują rozgryźć nie tylko to, co i dlaczego nas śmieszy, ale też wskazać ewolucyjne źródła oraz sens istnienia poczucia humoru.

\"Zdajemy sobie sprawę, że wiele osób będzie podchodzić do naszej książki z mieszanymi uczuciami: z ciekawością - po co, u licha, istnieje humor? jak coś takiego w ogóle może działać? - i z nadzieją, że tajemnica zwycięży, że zwinnej sztuce znów uda się umknąć przed niepohamowanym impetem nauki. Podzielamy te mieszane uczucia i z radością donosimy, że jeżeli mamy rację, obydwie strony będą zadowolone. Wyjaśnimy, dlaczego humor istnieje, jak oddziałuje na mózg, oraz dlaczego komedia jest sztuką\" - zapewniają autorzy książki \"Filozofia dowcipu. Humor jako siła napędowa umysłu\", Matthew M. Hurley, Daniel C. Dennett i Reginald B. Adams Jr.

Wychodzą oni z założenia, że podobnie jak muzyka, alkohol, tytoń, kofeina i czekolada, tak i humor stał się współczesnym nałogiem. Jeżeli chcemy jednak naprawdę go zrozumieć, musimy przyjąć perspektywę biologiczną, która umożliwi prześledzenie ewolucji tego uzależnienia i sformułowanie sprawdzalnych hipotez na jego temat.

Według Hurleya, Dennetta i Adamsa poczucie humoru powstało w odpowiedzi na problemy, które pojawiły się z chwilą, gdy nasi praprzodkowie uzyskali zdolność do nieszablonowego myślenia. Humor nie może być jednak wyłącznie produktem ubocznym biologii. Jednocześnie problem, do którego rozwiązywania zaprojektowała go ewolucja, musi występować wyłącznie u przedstawicieli naszego gatunku (choć pewne jego prymitywne odmiany lub protohumor można dostrzec u niektórych zwierząt).

Ich książka traktuje o humorze, ale nie tylko. Autorzy dowodzą, że emocje rządzą wszystkimi naszymi czynnościami poznawczymi - niższymi i wyższymi, i że humor stanowi bogate źródło spostrzeżeń dotyczących funkcjonowania delikatnej maszynerii naszych umysłów. \"Uzbrojeni we właściwą teorię, możemy wykorzystać humor jako coś w rodzaju urządzenia do odczytywania myśli, ujawniającego ukrytą wiedzę, a także prawidłowości rządzące funkcjonowaniem rozbawionego umysłu\" - zauważają.

Przedstawiając swoją własną teorię analizują żarty, przy których czytelnik ubawi lub przynajmniej uśmiechnie.

Matthew M. Hurley jest pracownikiem naukowym Center for Research on Concepts and Cognition na Indiana University. Daniel C. Dennett to amerykański filozof i kognitywista, kierujący Center for Cognitive Studies na Tufts University. Specjalizuje się przede wszystkim w filozofii umysłu, sztucznej inteligencji oraz teorii ewolucji. Jest autorem kilkunastu książek i kilkuset artykułów naukowych, opublikowanych w najbardziej prestiżowych czasopismach. Trzeci autor, Reginald B. Adams Jr., jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Stanowym w Pensylwanii, jest autorem ponad 50 publikacji poświęconych komunikacji niewerbalnej

Książka \"Filozofia dowcipu. Humor jako siła napędowa umysłu\" ukazała się nakładem wydawnictwa Copernicus Center Press w przekładzie Rafała Śmietany.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ mrt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Zapisz się na newsletter
Copyright © Fundacja PAP 2024