W październiku mobilne laboratorium pomiarów środowiskowych zatrzymało się tuż przy węźle drogi ekspresowej S2 i Al. Krakowskiej, a w listopadzie - przy Alei Armii Krajowej na terenie Osiedla Ruda. Przez kilka tygodni w każdej z tych lokalizacji naukowcy wykonują precyzyjne pomiary powietrza na potrzeby badań prowadzonych przez Stowarzyszenie Zielone Mazowsze i Stowarzyszenie Ekologiczne Światowid.

Mobilne laboratorium to specjalny klimatyzowany kontener wyposażony w najnowocześniejszą aparaturę służącą do kompleksowej analizy powietrza. Dzięki małym wymiarom (nieco ponad 5,5 m kw.), lekkiej, kompaktowej obudowie i łatwości podłączenia do samochodu osobowego, laboratorium pozwala prowadzić badania w wielu miejscach w stosunkowo krótkim czasie.

Laboratorium składa się m.in. z aparatury używanej przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, nowoczesnych analizatorów, grawimetrycznych poborników pyłów, zestawów do pomiarów gazowych zanieczyszczeń powietrza (m.in. tlenków azotu, tlenku węgla i ozonu) i stacji meteo z 10-metrowym masztem, kontrolującej warunki meteorologiczne w miejscu pomiarów. Jako jedno z nielicznych w kraju może ono prowadzić kompleksową analizę składu frakcyjnego pyłów zawieszonych, identyfikując cząstki o średnicy nawet 20 nanometrów, a więc dwa tysiące razy mniejszych niż średnica ludzkiego włosa - wylicza rzecznik NCBJ.

Wiarygodna ocena jakości powietrza jest ważna zwłaszcza w aglomeracjach narażonych na smog, który szkodzi zdrowiu i utrudnia życie mieszkańcom. "Szacuje się, że w dużych miastach spaliny powstające w ruchu drogowym stanowią nawet 80 proc. wszystkich zanieczyszczeń powietrza – zauważa kierownik Zakładu Interdyscyplinarnych Zastosowań Fizyki w NCBJ, dr Jan Sernicki. - Najaktywniejszym składnikiem spalin samochodowych są węglowodory z grupy olefin, które tworzą związki o złożonej budowie: sadzę i tlenek węgla. Wchodząc w reakcje z tlenkami azotu obecnymi w powietrzu są one główną przyczyną powstawania tzw. smogu, który ma szkodliwy wpływ na nasze zdrowie".

Ocena jakości powietrza brana jest też pod uwagę w analizach szerokiego oddziaływania inwestycji drogowych na środowisko. Tylko ciągły monitoring zanieczyszczeń (trwający nawet kilkanaście lat) pozwala rzetelnie ocenić skuteczność różnych rozwiązań na rzecz ochrony środowiska - wyjaśnia rzecznik centrum.

"Mobilne laboratorium pomiarów środowiskowych jest odpowiedzią na potrzebę prowadzenia badań czystości powietrza w trudno dostępnych miejscach, jakimi są np. miejskie ulice – zwraca uwagę dyrektor NCBJ, prof. Grzegorz Wrochna. – To również przykład na zastosowanie badań naukowych w naszym codziennym życiu. Dzięki współpracy naszych ekspertów ze Stowarzyszeniem Zielone Mazowsze i Stowarzyszeniem Ekologicznym Światowid możemy wpłynąć na poprawę jakości życia mieszkańców poprzez bardzo dokładne określenie oddziaływania transportu drogowego na nasze zdrowie w określonym miejscu".

Mobilne laboratorium powstało w Zakładzie Interdyscyplinarnych Zastosowań Fizyki NCBJ w ramach projektu "Wzmocnienie potencjału innowacyjnego ośrodka w Świerku w zakresie rozwoju technologii wykorzystujących promieniowanie jonizujące" o wartości 39,7 mln zł, współfinansowanego przez UE.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ mrt/