
Dorosłe osoby z wyższym wykształceniem palą papierosy rzadziej niż ludzie słabiej wykształceni. Naukowcy zauważyli tę prawidłowość już jakiś czas temu, jednak do tej pory nie umieli wyjaśnić przyczyn tego zjawiska. Nowe badanie opisane na łamach „Social Science Research” sugeruje, że jest to zakorzenione w doświadczeniach z dzieciństwa i w życiu rodzinnym.
Autorami pracy są socjolodzy z Uniwersytetu Yale. Przeanalizowali oni dane zebrane na przestrzeni 14 lat od ponad 500 tysięcy osób w wieku 26-29 lat. Szukali związku pomiędzy poziomem wykształcenia, doświadczeniami z okresu dojrzewania a historią palenia.
Okazało się, że różnice między przyszłymi palaczami i osobami niepalącymi ujawniły się już w wieku 12 lat, a więc długo przed zakończeniem edukacji i zdobyciem jakiegokolwiek wykształcenia.
„To pokazuje, że dysproporcje między palaczami i nie-palaczami, choć rzeczywiście powiązane z posiadanym wykształceniem, zakotwiczone są znacznie głębiej - w doświadczeniach z dzieciństwa - tłumaczy autorka badania, prof. Vida Maralani. - Zauważyliśmy, że analizując trzy czynniki u dzieci między 13 a 15 rokiem życia - politykę szkoły, do której uczęszczają, środowisko rówieśnicze oraz oczekiwania dorosłych dotyczące przyszłości - możemy z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć, które z nich w wieku 26-29 lat będzie paliło papierosy, a które nie”.
Jak wyjaśnia badaczka, oznacza to, że istnieją jakieś doświadczenia i przeżycia z okresu wczesnej młodości, a konkretnie sprzed 12 roku życia, które predysponują do obu rzeczy tych na raz: rozpoczęcia palenia oraz wczesnego porzucenia nauki.
„Chcąc zmniejszyć dysproporcje w ilości palaczy z niższym i z wyższym wykształceniem, musimy więc dowiedzieć się dokładnie, jakie to doświadczenia i postarać się je zneutralizować” - dodaje Maralani.
Autorka pracy uważa również, że nieprawdziwe są dotychczasowe teorie mówiące, że związek pomiędzy poziomem wykształcenia a paleniem wynika z różnic w ambicjach i zdolnościach analitycznych osób z tych dwóch grup. „Liczą się raczej rodziny, w których dzieci dorastają i to, czego doświadczają w domu, a nie umiejętności analityczne i wiedza zdobyta na uniwersytetach” - twierdzi. (PAP)
kap/ ula/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.