Koniec misji Planck
W środę centrum kontroli lotów misji Planck wysłało do tego obserwatorium kosmicznego ostatnią komendę nakazującą wyłączenie satelity. Europejska Agencja Kosmiczna poinformowała o zakończeniu misji badającej promieniowanie reliktowe i historię Wszechświata.
Ostatnie polecenia do satelity Planck zostało wysłane 23 października o godz. 12:10:27 czasu uniwersalnego. Dokonał tego Jan Tauber, naukowiec projektu Planck.
Misja Planck trwała 4,5 roku. Obserwatorium zostało wystrzelone w 2009 roku i umieszczone w punkcie libracyjnym L2 układu Ziemia-Słońce w odległości 1,5 miliona kilometrów od nasze planety.
W ciągu ostatnich kilku tygodni trwały przygotowania do zakończenia misji. Wyłączono instrumenty, zużyto resztki paliwa i nakazano obserwatorium przejść w stan permanentnej hibernacji. Na koniec wyłączono nadajnik.
Uśpiony Planck będzie krążyć po orbicie parkingowej wokół Słońca i przez setki lat nie zbliży się do Ziemi, ani do Księżyca. Podobną procedurę zastosowano w czerwcu przypadku siostrzanej misji Herschel.
Projekt Planck jest sukcesem Europejskiej Agencji Kosmicznej. W jego ramach prowadzono obserwacje Wszechświata na dziewięciu częstotliwościach zakresu mikrofalowego, za pomocą dwóch najnowocześniejszych instrumentów, pokrywających zakresy 30-70 GHz oraz 100-857 GHz.
Mikrofalowe promieniowanie tła pochodzi z okresu, gdy Wszechświat miał zaledwie 380 tysięcy lat. Wykazuje fluktuacje w temperaturze, które odpowiadają obszarom o nieco różnej gęstości, które były źródłem powstawania struktur we Wszechświecie: galaktyk i gromad galaktyk. Mapa uzyskana przez Plancka szczegółowo pokazuje różnice w rozkładzie promieniowania mikrofalowego tła, zwanego też promieniowanie reliktowym.
Początkowym założeniem było wykonanie dwóch przeglądów całego nieba. Ostatecznie udało się przeprowadzić pięć takich przeglądów za pomocą obu instrumentów, a na niskich częstotliwościach nawet osiem. Przeglądy nieba uzyskane przez Plancka mają większą dokładność niż mapy z wcześniejszych tego typu obserwatoriów.
Pierwsza mapa całego nieba opracowana na podstawie danych z Plancka była opublikowana w 2010 roku. Następnie w 2011 roku udostępniono dane naukowe. Kolejny obraz kosmicznego promieniowania tła udostępniono publicznie w marcu 2013 roku, a następny zestaw danych kosmologicznych będzie opublikowany w przyszłym roku.
Dane uzyskane przez satelitę Planck umożliwiły dokładniejsze określenie względnych proporcji poszczególnych składników Wszechświata: zwykłej materii, ciemnej materii i tajemniczej ciemnej energii. Zaobserwowano także wiele odległych gromad galaktyk nigdy wcześniej nie rejestrowanych przez teleskopy. (PAP)
cza/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
