Celem projekt jest inwentaryzacja zabytków archeologicznych zlokalizowanych na liczącym 3 000 km kw. terenie położonym na obu brzegach rzeki Wielki Zab na równinach leżących u stóp pasm górskich Kurdystanu. W trakcie pierwszego sezonu badacze odnaleźli 37 stanowisk z okresu od 6 500 lat p.n.e. aż do XVII wieku n.e.

„Zeszłoroczne działania objęły górzystą część terenu, gdzie osady były dość rozproszone. W tym roku będziemy badać żyzną równinę położoną w zachodniej części terenu objętego koncesją. Analiza zdjęć satelitarnych pozwoliła zlokalizować na tym terenie ponad 80 stanowisk archeologicznych, ale na pewno liczba dawnych osad na tym terenie jest większa” – mówi prof. Koliński z Instytutu Prahistorii UAM.

Archeolog dodaje, że każde z wytypowanych miejsc zostanie odwiedzone, bowiem tylko w ten sposób można ustalić, w jakim okresie były zamieszkane i szczegółowo je opisać.

Teren irackiego Kurdystanu był niedostępny przez ponad 40 lat (od 1974 do 2005 roku), głównie z powodu niestabilnej sytuacji politycznej. Dopiero powstanie autonomicznego Kurdystanu przyczyniło się do poprawy bezpieczeństwa i normalizacji sytuacji wewnętrznej. Dzięki temu znów możliwe jest prowadzenie tam archeologicznych badań naukowych. Obecnie w Kurdystanie realizowanych jest kilka międzynarodowych projektów badań powierzchniowych, których celem jest pełna inwentaryzacja dziedzictwa kulturowego. Poznański projekt „Historia osadnicza irackiego Kurdystanu” finansowany przez grant Narodowego Centrum Nauki (program OPUS, grant numer 2011/03/B/HS3/01472, lata 2012-2014), stanowi jeden z nich.

Prof. Koliński zaznaczył, że po raz pierwszy w historii badań w Mezopotamii kilka projektów jest koordynowanych ze sobą pod względem metodyki badań, po to, aby uzyskać spójny obraz terytorium północnego-wschodniego Iraku w starożytności.

„Rezultaty wcześniejszych badań tego rodzaju, prowadzonych w innych częściach Mezopotamii są trudne do porównania, ponieważ każdy zespół posługiwał się własną metodologią i własnymi kryteriami datowania. Aby tego uniknąć wspólnie z kolegami ze Stanów Zjednoczonych i Niemiec przyjęliśmy podobną metodę prowadzenia badań i używamy tej samej kolekcji porównawczej. To pierwszy taki przypadek w historii badań nad starożytną Mezopotamią. Mam nadzieję, że nasze współpraca ustanowi nowy standard, który będzie w przyszłości naśladowany przez kolegów z całego świata” – wyjaśnia Koliński.

Wyniki pierwszego sezonu są od 6 miesięcy dostępne w internecie pod adresem: http://archeo.amu.edu.pl/ugzar/index.htm  Kierownik projektu zaznaczył, że dane dotyczące tegorocznych prac będą publikowane na bieżąco.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

szz/ agt/