Genetyczne różnice w składzie zabarwionej na niebiesko krwi ośmiornic pomogły tym zwierzętom skolonizować światowe oceany - od wód Antarktyki po tropikalne głębiny - przekonywali naukowcy podczas lipcowego spotkania Society for Experimental Biology w Walencji (Hiszpania).
Hemoglobina - białko, które transportuje tlen we krwi u kręgowców, nie znajduje zastosowania w miejscach o niskim poziomie tlenu. Jest to jedna z przyczyn, dla których ludzie męczą się łatwiej na większych wysokościach.
W związku z tym u ośmiornic transportem tlenu zajmuje się inne białko - hemocyjanina. Dzięki temu proces jest wydajniejszy, a zawarta w nim miedź zabarwia ich krew na niebiesko. Na hemocyjaninie polegają nie tylko głowonogi, ale i m.in. skrzypłocze, homary, a także wiele innych bezkręgowców.
Badacze z niemieckiego Instytutu Alfreda Wegenera Badań Polarnych i Morskich (AWI) odkryli, że niebieska krew różni się między sobą, nawet wśród ośmiornic. Kiedy porównano hemocyjaninę zwierząt żyjących w wodach o temperaturze -1,9 st. Celsjusza z tymi, które zamieszkują wody o temperaturze 30 st. Celsjusza, okazało się, że im chłodniej, tym tlen jest silniej połączony z tym białkiem, co utrudnia dostarczanie tlenu do mięśni i innych organów.
Gatunek ośmiornic z wód arktycznych Pareledone charcoti rozwiązał tę kwestię, sprawiając, że hemocyjanina jest mniej "atrakcyjna" dla tlenu niż u ich kuzynów z cieplejszych mórz. Dzięki tym zmianom nawet w temperaturach poniżej zera proces transportowania tlenu przebiega efektywnie.
Te genetyczne różnice są istotne dla ośmiornic, które nie przemieszczają się, aby znaleźć lepsze warunki do życia, przykładem innych zwierząt. "Ośmiornice to gatunki, które nie migrują, przemieszczają się pełzając - przypomniał w oświadczeniu badacz Michael Oellermann. - Nie są zdolne do ucieczki przed +złymi+ warunkami środowiska, co skutkuje większą presją adaptacji".
Poprzednie badania wykazały, że u niektórych ośmiornic występuje proces redagowania RNA, dzięki czemu są one w stanie przystosować swój system nerwowy do zimnego otoczenia. (PAP)
mrt/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.