Dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie jest kandydatem - w kategorii Naukowiec/Instytucja naukowa - w VIII edycji konkursu "Popularyzator Nauki", organizowanego przez serwis Nauka w Polsce Polskiej Agencji Prasowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

"Fascynują mnie możliwości, które w edukacji i w popularyzacji wiedzy stwarza internet. Staram się je zbadać, wykorzystywać" - w rozmowie z PAP podsumowuje swoje działania naukowiec. Dodaje, że nawet w najmniejszej miejscowości wystarczy podpiąć internet, dać dzieciom komputer i mogą one uczestniczyć w działaniach badawczych na całym świecie.

"Lech Mankiewicz uprawia popularyzację aktywną. Popularyzacja aktywna, w odróżnieniu od pasywnej, nie polega na wygłaszaniu odczytów i pisaniu artykułów, ale na tworzeniu środowiska, w którym uczestnicy aktywnie biorą udział we wspólnych działaniach. Koronnym przykładem takiej aktywnej popularyzacji jest program Hands on Universe, w którym uczestnicy prowadzą prawdziwe badania naukowe" - zwrócili uwagę naukowcy z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, którzy zgłosili kandydaturę dr. hab. Lecha Mankiewicza.

Kandydat wyjaśnia, że Hands on Universe Europe (EU-HOU) to korporacja edukatorów i uczonych, których dewizą jest "share", a więc dzielenie się. Uczestnikom programu umożliwia się korzystania z rzeczywistych danych doświadczalnych zbieranych na przykład z Kosmicznego Teleskopu Spitzera w poszukiwaniu planet pozasłonecznych.

"Powstanie i rozwój polskiego oddziału EU-HOU zawdzięczać należy niemal wyłącznie aktywności profesora Mankiewicza, który jest nie tylko osobą grającą kluczową rolę w działalności naukowej EU-HOU, ale jest też motorem działalności organizacyjnej i finansowej tego przedsięwzięcia popularyzującego naukę" - zaznaczają w zgłoszeniu fizycy z CFT PAN.

W ramach EU-HOU w ostatnich miesiącach w kilkunastu polskich szkołach przeprowadzono np. Polską Kampanię Poszukiwania Planetoid. "Dzięki projektowi mogę wprowadzać polskie dzieci w poszukiwania planetoid (...). Tu wytrwałość często jest honorowana odkryciem. A przynależność do wąskiego klubu ludzi, którzy coś odkryli jest niesłychanie budująca" - zaznacza popularyzator.

Międzynarodowa Unia Astronomiczna, na wniosek odkrywców - polskich uczestników programu - nadała nazwę LechMankiewicz jednej z planetoid odkrytych przez polskich uczestników programu.

Szeroki zakres działalności polskiego oddziału EU-HOU można prześledzić m.in. na kanale YouTube pt. "ProstyEksperyment" (http://www.youtube.com/user/ProstyEksperyment). Są tam prezentowane doświadczenia z fizyki i pokrewnych nauk przyrodniczych możliwe do przeprowadzenia w warunkach prostej pracowni szkolnej lub w domu.

Lech Mankiewicz zaangażował się też w Khan Academy - internetowy program wspierania nauki przedmiotów ścisłych. Fizyk uzyskał wsparcie finansowe umożliwiające przetłumaczenie na język polski wielu programów Akademii oraz zorganizował strukturę niezbędną do tworzenia tłumaczeń i zapewnienia ich jakości. "W ciągu roku zrobiliśmy prawie 700 filmów z polskimi napisami i kilkadziesiąt filmów z polskim lektorem. To jest pestka w porównaniu z tym, co zrobimy w przyszłym roku. Udało nam się wciągnąć do współpracy resort nauki i sponsorów" - zdradza.

Jak wylicza dr hab. Mankiewicz, do tej pory zanotowano 770 tys. wejść na kanał edukacyjny na YouTube, a codziennie strony Hands on Universe Polska odwiedza po 200-230 osób. Mankiewicz zwraca też uwagę, że Polacy są silnie zaangażowanie w społecznościowe projekty naukowe, m.in. w Zooniverse.org czy Microobsrevatory.

Mankiewicz podkreśla, że jest niezwykle zirytowany tym, co się mówi w Polsce o nauce. "Wszyscy, którzy opowiadają w koło, że nauka polska się do niczego nie nadaje i nic nie daje społeczeństwu, powinni się mocno puknąć w czoło" - podkreśla i dodaje, że polska nauka jest dobra i odegrała swoją rolę "począwszy od tego, że internet w Polsce wprowadzali fizycy, poprzez działanie Centrum Nauki Kopernik (...), a skończywszy na kolejnej rewolucji, która nazywa się Khan Academy" - wymienia.

Lech Mankiewicz jest częstym gościem spotkań, kongresów i konferencji środowisk nauczycielskich w Polsce, a niedawno został odznaczony nagrodą im. prof. Włodzimierza Zonna za upowszechnianie wiedzy o Wszechświecie. Oprócz tego dyrektor CFT PAN organizował wspólne obserwacje przejścia Wenus, obserwacje zorzy polarnej, bierze udział w społecznościowych projektach naukowych na platformie Zooniverse.org oraz uczestniczy w Piknikach Naukowych Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, czy w Festiwalu Nauki w Warszawie.

Lech Mankiewicz urodził się w 1959 r. w Warszawie. Pracował w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN, odbył staże zagraniczne w kilku instytucjach w tym w CERN, uniwersytetach w Monachium i w Heidelbergu, w Instytucie Maksa Plancka. Od roku 2001 pracuje w Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, a od 2007 r. jest dyrektorem tej placówki.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ agt/