Uczeni kandydują - w kategorii Naukowiec/Instytucja naukowa - w VIII edycji konkursu "Popularyzator Nauki", organizowanego przez serwis Nauka w Polsce Polskiej Agencji Prasowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Prof. Ewa Kulczykowska pracuje na stanowisku profesora zwyczajnego w Instytucie Oceanologii PAN w Sopocie. Wiele lat jej pracy naukowej zaowocowało licznymi publikacjami naukowymi o zasięgu światowym z zakresu fizjologii zwierząt, endokrynologii i biochemii porównawczej.

Dr hab. inż. Marek Kulczykowski od ponad 10 lat aktywnie zajmuje się popularyzacją nauki organizując i prowadząc imprezy popularnonaukowe. Oprócz zorganizowania "Letnich Spotkań z Nauką" współtworzy "Majówki z Nauką", którą od siedmiu lat organizuje IBW PAN. Jest też koordynatorem Bałtyckiego Festiwalu Nauki przy tej instytucji.

W ramach "Letnich Spotkań z Nauką" – organizowanych przez małżeństwo Kulczykowskich w lipcu i sierpniu - wieczorem w każdą sobotę naukowcy różnych dyscyplin wygłaszają około 45-minutowe wykłady popularnonaukowe. Zajęcia odbywają się nad jeziorem Wdzydze.

"Zasada jest prosta. Nawet o trudnych i zawiłych sprawach nauki wykładowcy mają za zadanie mówić językiem zrozumiałym dla uczniów szkół średnich i ludzi niezwiązanych z nauką" – wyjaśnia zgłaszająca kandydaturę dr hab. Ksenia Pazdro z Instytutu Oceanologii PAN.

Prof. Kulczykowska powiedziała PAP, że spotkania są organizowane w Ośrodku Pracy Twórczej Polskiej Akademii Nauk w Skoczkowie, do którego od dawna przyjeżdżali ludzie w jakimś stopniu związani z nauką. W sezonie wakacyjnym tworzyły się grupki, które dyskutowały na tematy naukowe.

"Zobaczyliśmy, że wczasowicze chcą posłuchać tych, którzy językiem zrozumiałym dla każdego, mogą powiedzieć o tym, co robią. Język naukowców jest często hermetyczny i informacje podawane szerokiej publiczności są czasem kompletnie nierozumiane" - wyjaśniła. "Pomyśleliśmy, że coś z tym trzeba zrobić. Nie wiedzieliśmy jednak czy ktoś się naszym pomysłem zainteresuje. Okazało się, że byliśmy w błędzie. Pierwsze spotkania były pozytywnym zaskoczeniem" - dodała.

Podczas dotychczasowych spotkań uczeni wspólnie ze słuchaczami zastanawiali się np. czy w Morzu Bałtyckim może zabraknąć tlenu; jak siły fizyczne mogą komórkom dać życie, spowodować ich różnicowanie lub śmierć; jak astronomowie zbierają informacje o Wszechświecie; czym jest nanotechnologia; czy biotechnologia zagraża środowisku.

"Nasze tematy zawsze były trochę na zamówienie. Jak widzieliśmy, że ludzie zaczynają się interesować archeologią, to zaczęliśmy wprowadzać więcej nauk humanistycznych: historii czy archeologii. Dziś - głównie w zależności od tematu - przychodzi od 20 do 120 osób" - opisała prof. Kulczykowska.

Po każdym wykładzie odbywa się dyskusja i bezpośrednie spotkanie z wykładowcą przy kawie i herbacie. "Oprócz korzyści z poszerzenia wiedzy jest to też okazja do bezpośrednich spotkań i rozmów z naukowcami, a nastrój wakacji sprzyja nieformalnym, swobodnym dyskusjom z wybitnymi przedstawicielami nauki" – zapewnia dr hab. Pazdro.

Z kolei na godzinę przed wykładem dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym mogą skorzystać z "Oranżerii Naukowej", czyli zabawy dla najmłodszych miłośników nauki. Imprezy są prowadzone w formie dialogu pomiędzy prowadzącym a dziećmi, który uzupełniają ciekawe eksperymenty.

Jak powiedziała PAP prof. Kulczykowska, organizatorom najtrudniej jest znaleźć wykładowcę, który będzie w stanie przedstawić problem w sposób przejrzysty, prosty i zrozumiały. "Nie wszyscy nasi wykładowcy taki dar mieli. Często ktoś jest świetnym specjalistą w jakiejś dziedzinie, ale nie potrafi o swoich badaniach opowiedzieć w prosty sposób. To jednak często okazuje się po fakcie" - powiedziała.

Na początku z organizatorami nie chciała też współpracować żadna gmina, a w nagłośnieniu przedsięwzięcia pomagali uczonym... księża, którzy z ambon informowali, że takie spotkania naukowe się odbędą.

"Letnie Spotkania z Nauką" są przedłużeniem Bałtyckich Festiwali Nauki. Wstęp na wszystkie imprezy jest bezpłatny, a wykładowcy wygłaszają swoje wykłady bez pobierania honorariów. Państwo Kulczykowscy mają też pomysł na kolejne spotkania. "Teraz chcemy, by zaczęli mówić młodzi ludzie, dopuścić do głosu studentów, doktorantów, czyli tych, którzy są pasjonatami konkretnych dziedzin" - powiedziała.

Prof. Ewa Kulczykowska jest absolwentką Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując w: Instytucie - Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, Zakładzie Radiobiologii Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie, Zakładzie Farmakologii Gdańskiej Akademii Medycznej, Centrum Biologii Morza PAN oraz w Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku.

W 2010 roku otrzymała tytuł profesora i pracuje na stanowisku profesora zwyczajnego w Instytucie Oceanologii PAN w Sopocie. Jej zainteresowania badawcze w ostatnich latach koncentrują się na poznaniu roli neurohormonów u ryb i ich znaczenia w kształtowaniu zachowań. Realizowała wiele projektów badawczych, w tym międzynarodowych.

Dr hab. Marek Kulczykowski ukończył studia magisterskie na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Gdańskiej. Od grudnia 1979 roku pracuje w Instytucie Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku. W 1986 roku w IBW PAN obronił z wyróżnieniem doktorat z nauk technicznych. W latach 1995-97 był przedstawicielem Polskiego Komitetu Normalizacji przy Europejskim Komitecie Normalizacyjnym. Obecnie jest członkiem Komisji Problemowej PKN ds. Geosyntetyków i Sekcji Konstrukcji Hydrotechnicznych Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN.

Naukowo zajmuje się mechaniką gruntu ze szczególną uwzględnieniem mechaniki gruntu zbrojonego. Jego badania mają zarówno charakter teoretyczny, jak i doświadczalny, a ich wyniki znajdują zastosowanie w inżynierii lądowej i wodnej. Jest autorem i współautorem licznych publikacji i doniesień konferencyjnych, w tym dwóch książek. Jest również autorem i współautorem licznych projektów i ekspertyz naukowych, głównie z zakresu zbrojenia gruntu, stabilizacji i wzmacniania podłoża oraz skarp i osuwisk.

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ agt/