Żółwiaki przypominają wyglądem zwykłe żółwie - ale ich grzbiet jest miękki. Zamieszkują bagniste, słonawe wody Azji Wschodniej. Ponieważ w Azji uważa się mięso żółwiaka za przysmak, zwierzęta te hoduje się na farmach. W Chinach 684 farm dostarcza co roku na rynek 91 milionów sztuk.

Biologów z zespołu profesora Ip Yeung Kwona z National University of Singapore zastanawiało, dlaczego oddychający płucami żółwiak tak często zanurza głowę w wodzie - i trzyma ją pod powierzchnią nawet przez 100 minut. Profesor Ip i jego koledzy przeprowadzili badania laboratoryjne, aby się przekonać, w jaki sposób żółw unika utonięcia i co właściwie się z nim dzieje.

Żółwiakowi zapewniono dostęp do wody. Regularnie zanurzał w niej głowę i przepłukiwał swoją paszczę. Już sto lat temu zaobserwowano, że żółwiaki mają w pyskach bardzo wyspecjalizowaną tkankę przypominające aksamit. Sugerowano, że dzięki niej mogą pobierać z wody tlen.

Mając zanurzoną głowę, żółwiak rytmicznie poruszał gardzielą. Badanie wody wykazało, że gad pozbywa się w ten sposób mocznika, przez inne kręgowce (poza rybami) zwykle wydalanego za pośrednictwem nerek.

U typowych żółwi wydalanie mocznika zachodzi w kloace - wspólnym ujściu dróg wydalniczych i reprodukcyjnych. Podczas badań wydalanie mocznika pyskiem było od 15 do 49 razy większe niż za pośrednictwem kloaki. Jak wskazuje prof. Ip, proces zachodzący w pysku oraz rytmiczne ruchy gardzieli są związane z wydzielaniem mocznika przez P. sinensis. Zjawisko to może mieć ewolucyjny związek z obserwowanym na przykład u nietoperzy, bydła i kóz wydzielaniem mocznika wraz ze śliną.(PAP)

pmw/ agt/