Konkurs EUCYS (EU Contest for Young Scientists) jest organizowany przez Komisję Europejską od 1989 roku. Mogą w nim brać udział osoby w wieku od 14 do 21 lat. Obejmuje nauki ścisłe, przyrodnicze, technikę, a od 2004 roku także nauki społeczne i ekonomiczne. Projekty ocenia wielonarodowe jury. Każdy kraj może zgłosić najwyżej trzy prace. Nie mogą one mieć więcej niż trzech autorów.

W rywalizacji co roku bierze udział kilkadziesiąt tysięcy młodych badaczy. W tym roku do finału dotarło 130 osób – przedstawiciele 37 krajów przygotowali 83 projekty. Oprócz europejskich, prezentowane są także prace młodzieży z Chin, Gruzji, Izraela, Kanady, Korei Południowej, USA, a nawet Nowej Zelandii.

Projekty te wcześniej zwyciężyły w krajowych eliminacjach konkursu, w których w sumie wzięło udział ponad 30 tysięcy młodych naukowców. Ich tematyka dotyczy biologii, chemii, informatyki, nauk społecznych, środowiska, matematyki, materiałoznawstwa, inżynierii i nauk medycznych.

Polskie eliminacje od 1995 roku z ramienia Komisji Europejskiej organizuje Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Polacy zdobyli od tego czasu aż 20 nagród głównych i wiele dodatkowych. Więcej tytułów zgromadzili jedynie Brytyjczycy i Niemcy, jednak te dwa kraje biorą udział w naukowej rywalizacji od samego początku.

Tegoroczne eliminacje, rozegrane w marcu w Warszawie zwyciężyli: Tymoteusz Król, Anna Kuśnierczak i Jakub Nagrodzki i oni reprezentują nasz kraj w Bratysławie.

19-letni Tymoteusz Król z Wilamowic przygotował opis kobiecego stroju wilamowskiego ze szczególnym uwzględnieniem ubiorów żałobnych i trumiennych. Młody uczony m.in. opisał i skatalogował blisko 700 elementów stroju wilamowskiego. Miasteczko Wilamowice, z którego pochodzi, zostało założone w XIII wieku przez osadników z dzisiejszej Holandii i przez 800 lat zachowało swoje tradycje, w tym język, którym na całym świecie włada zaledwie 70 osób.

18-letnia Anna Kuśnierczak z Mieczewa, uczennica klasy maturalnej LO św. Marii Magdaleny w Poznaniu, badała " Wpływ różnych ekosystemów na rozrodczość murarki ogrodowej (Osmia rufa L.) na przykładzie łąki, sadu, lasu i arboretum". Murarka ogrodowa to żyjąca samotnie pszczoła, która może przynajmniej częściowo zastąpić przy zapylaniu roślin pszczoły miodne, o których możliwej zagładzie mówi się coraz częściej.

Projekt 15-letniego Jakuba Nagrodzkiego z Łomży, absolwenta tamtejszego Gimnazjum nr 6 i ucznia XXXIII LO w Warszawie nosi tytuł "Synteza trimetyloguanozynowych analogów kapu o potencjalnym znaczeniu w terapii genowej". Chodzi o związek ułatwiający wprowadzanie modyfikacji w przypadku chorób genetycznych.

Anna Kuśmierczyk i Jakub Nagrodzki zostali wcześniej nagrodzeni na Międzynarodowych Targach Nauki i Inżynierii Intel ISEF w Stanach Zjednoczonych (3. i 4. nagroda).

W liście skierowanym do uczestników konkursu Maire Geoghegan-Quinn - unijna komisarz ds. badań, innowacji i nauki - podkreśliła, że przywódcy Europy zrobią wszystko, aby uchronić obszar badań i rozwoju od cięć związanych z kryzysem, ponieważ tylko innowację mogą pobudzić wzrost gospodarczy i zapobiec bezrobociu,

Konkurs Prac Młodych Naukowców UE ma usprawniać współpracę i wymianę myśli. Celem konkursu jest zachęcenie młodych ludzi do rozwijania zainteresowań naukowych oraz podjęcia kariery naukowej. Pierwsza edycja konkursu z roku 1989 obejmowała zasięgiem tylko 15 państw.

Z Bratysławy Paweł Wernicki (PAP)

PAP - Nauka w Polsce

pmw/ agt/