Łuk i strzały pojawiły się w dziejach ludzkości ok. 64 tys. lat temu. Świadczą o tym znaleziska z Afryki Południowej. Najnowsze badania, których wyniki opublikowano w "Cambridge Archaeological Journal", koncentrowały się na zagadnieniu, co było potrzebne – zarówno w sensie mentalnym, jak i zasobów oraz technologii – żeby mogło dojść do skonstruowania łuku i strzał.

Łuk i strzały to narzędzia komplementarne, czyli uzupełniające się. Jedno bez drugiego nie spełnia swej zasadniczej funkcji. Oznacza to, że i łuk, i strzały musiały być doskonalone we wzajemnym powiązaniu.

Około 2,5 mln lat temu człowiek po raz pierwszy użył narzędzi do wytworzenia innych narzędzi, a następnie do konstruowania narzędzi złożonych, takich jak drewniane włócznie z krzemiennymi ostrzami (ok. 200-300 tys. lat temu).

Inne komplementarne narzędzia to na przykład igła z nitką, wędka i żyłka czy młotek i kowadło.

Jednak łuk i strzały to wyjątkowy przypadek. Okazuje się, że do ich wytworzenia potrzeba co najmniej dziesięciu innych narzędzi. Przy tym wykorzystuje się ok. 22 surowce i trzy półprodukty. Wytworzenie prostego łuku przebiega na pięciu etapach, ponadto dalsze są niezbędne, żeby wytworzyć strzały.

Jak podkreślają naukowcy, był to proces wymagający poznawczo we wczesnej fazie rozwoju Homo sapiens. Wymagał planowania i kooperacji, a następnie opanowania techniki strzelania.(PAP)

krx/ agt/bsz