Ośrodek CERN oraz laboratorium w Gran Sasso prowadzą kolejny eksperyment mający na celu precyzyjny pomiar prędkości neutrin. Tym razem eksperyment prowadzony jest wykorzystaniem superprecyzyjnego systemu pomiaru czasu, którego współautorem i producentem jest polska firma Creotech Instruments. Naukowcy chcą w ten sposób zweryfikować zaskakujący wynik ubiegłorocznego eksperymentu, w którym prędkość neutrin okazała się wyższa od prędkości światła, co miało podważyć szczególną teorię względności Alberta Einsteina – jedną z podstaw współczesnej nauki.

„Prawdopodobieństwo, że neutrina rzeczywiście poruszają się szybciej od światła jest bardzo niewielkie, jednak dzięki naszym urządzeniom można precyzyjnie zmierzyć ich prędkość i tym samym zweryfikować wynik poprzedniego eksperymentu” – mówi dr Grzegorz Brona, fizyk, członek zarządu Creotech Instruments.

Od 2010 roku Creotech Instruments wraz ośrodkiem CERN realizuje projekt, którego celem jest opracowanie nowego standardu i technologii synchronizacji czasu pomiędzy dwoma oddalonymi od siebie urządzeniami. System ten nosi nazwę White Rabbit i jest systemem otwartym.

Technologia ta poprawia o czynnik 50 aktualnie obowiązujący w przemyśle standard i zapewnia synchronizacje z dokładnością lepszą niż jedna miliardowa część sekundy. We współpracy z CERN Creotech Instruments zaprojektował pierwsze karty pomiarowe systemu, wyprodukował prototypy urządzeń i dostarczył do CERN pierwszą serię wdrożeniową. Firma wspiera również ośrodek CERN we wdrożeniu kart w eksperymencie OPERA.

„Uruchomienie systemu w ramach eksperymentu Opera udowadnia po raz pierwszy, że system White Rabbit działa poprawnie w wielkoskalowych wdrożeniach. Niezależnie od wyniku eksperymentu, nasz system otwiera nowy rozdział w dziedzinie precyzyjnej synchronizacji czasu. Urządzenia znajdą zastosowanie na przykład w systemach giełdowych, gdzie w czasie mikrosekund dokonuje się tysiące transakcji. Znajomość dokładnego czasu ma tu znaczenie pierwszorzędne, choćby pomiar momentu pojawienia się zlecenia” – wyjaśnia Grzegorz Brona.

Dodaje, że komponenty systemu White Rabbit polska firma dostarcza już do Francji, Niemiec, Holandii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych.

Creotech Instruments SA jest firmą założoną przez polskich naukowców - byłych pracowników naukowych ośrodka CERN. Firma tworzy technologie oraz ich aplikacje użytkowe - oferuje systemy synchronizacji czasu oparte o protokół White Rabbit, systemy M2M, kamery IP oraz systemy pomiarowe.

White Rabbit (WR) to nazwa dla technologii pomiaru i sterowania, która bazuje na protokole Gigabit Ethernet i IEEE1588. WR zapewnia synchronizację wszystkich jego urządzeń (maksymalnie do 1000 węzłów) z dokładnością nanosekundową przy użyciu włókien światłowodowych i przewodów miedzianych, dla odległości do 10 km między węzłami. Przy implementacji technologii wykorzystana jest synchronizacja w warstwie fizycznej (odzyskiwanie zegara) oraz protokół precyzyjnej synchronizacji czasu PTP (IEEE 1588).

PAP – Nauka w Polsce

kol/ agt/bsz