Sewel (Aplodontia rufa) zwany jest też górskim bobrem. Mierzący do 42 cm i ważący do 1,2 kilograma sewel jest uważany za najbardziej prymitywnego przedstawiciela rzędu gryzoni. Prowadzi samotniczy tryb życia, zamieszkuje podziemne nory tworzące sieć chodników i komór. Występuje w górach Ameryki Północnej - od południowo-zachodniej Kanady po północną Kalifornię.

Sewele mają zęby o wysokiej koronie, grubej warstwie szkliwa i krótkim korzeniu - taka budowa określana jest jako hypsodontia (co dosłownie oznacza "długozębność"). Podobne zęby występują przede wszystkim u koni i krów - zwierząt, które muszą sobie radzić z twardymi, włóknistymi, bogatymi w krzemionkę roślinami.

Tymczasem sewel żywi się miękkimi roślinami, zatem mocne zęby nie są mu szczególnie potrzebne.

Samantha Hopkins z University of Oregon w Eugene (USA) przyjrzała się wymarłym, kopalnym przodkom gryzonia i odkryła, że charakterystyczne zęby pojawiły się po raz pierwszy w północno-zachodniej Nevadzie oraz Oregonie 10 do 15 milionów lat temu.

W owym czasie na roślinach często osiadał pył wulkaniczny z Yellowstone. Pył ten zawierał dużo krzemionki, był lekki i miał silne właściwości ścierne - a co za tym idzie, szybko niszczył zęby roślinożernych zwierząt. Zaledwie 160 kilometrów na południe, z dala od intensywnej działalności wulkanicznej, gryzonie dobrze radziły sobie bez wzmocnionych zębów.

PAP - Nauka w Polsce

pmw/ agt/bsz