Historia i kultura

"Archeologia Polski": Czy we Fromborku odkryto szczątki Mikołaja Kopernika?

Pomnik M. Kopernika w Warszawie. Fot.PAP/ Paweł Supernak
Pomnik M. Kopernika w Warszawie. Fot.PAP/ Paweł Supernak

Środowisko archeologów, antropologów fizycznych i badaczy innych dziedzin coraz szerzej komentuje ustalenia i wnioski dotyczące identyfikacji rzekomych szczątków Mikołaja Kopernika wydobytych we fromborskiej katedrze. <strong>W najnowszym numerze specjalistycznego periodyku &quot;Archeologia Polski&quot; ukaże się publikacja podważająca ustalenia zespołu, kierowanego przez prof. Jerzego Gąssowskiego z Instytutu Antropologii i Archeologii Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.</strong>

Autorami artykułu pt. "Komentarz do identyfikacji cranium 13/05 z Fromborka jako kości Mikołaja Kopernika" jest dr Arkadiusz Sołtysiak z Zakładu Bioarcheologii Instytutu Archeologii UW i dr Tomasz Kozłowski z Zakładu Antropologii Instytutu Ekologii i Ochrony Środowiska UMK.

Identyfikacja grobu i szczątków Kopernika, opiera się na czterech głównych przesłankach. Po pierwsze, szczątki osobnika określanego roboczo jako 13/05 odkryto w tej części katedry fromborskiej, w której - wedle teorii dr. Jerzego Sikorskiego - miał spocząć Kopernik. Po drugie, znaleziona czaszka miała należeć do mężczyzny zmarłego w wieku 60-70 lat (w tym wieku miał umrzeć astronom). Po trzecie, rekonstrukcja twarzy wykonana na podstawie szczątków 13/05 ma być zbieżna ze znanymi przedstawieniami Kopernika. Po czwarte, o pełnej identyfikacji pochówku słynnego astronoma mają zaświadczać przeprowadzone badania DNA.

Zdaniem autorów polemicznego artykułu, każde z powyższych ustaleń można podważyć. Dr Sołtysiak i dr Kozłowski podkreślają, że rzekomy pochówek słynnego kanonika warmińskiego zachował się w złym stanie. Sugerują nawet, że być może znaleziony przez ekipę prof. Gąssowskiego szkielet odkryto we wtórnym kontekście - prawdopodobnie po pochówku kości zostały przemieszczone z innej części katedry. W ich opinii, niewłaściwie określono również wiek osobnika 13/05. Według ustaleń krytyków, szczątki należą do osoby nie starszej niż 50 lat, a zatem nie mogą być przypisywanie Kopernikowi.

Oponenci krytykują także sposób wykonania rekonstrukcji twarzy osobnika 13/05. Podstawową trudności przy wykonaniu podobizny na podstawie znalezionej czaszki jest fakt, że ta nie była kompletna - brakuje bowiem żuchwy. Rzekoma blizna nad prawym okiem oddana na rekonstrukcji w rzeczywistości jest jedynie tzw. rowkiem tętniczym, a nie widocznym na rysunku uszkodzeniem ciała - przekonują.

O identyfikacji szczątków ostatecznie przesądzić miały analizy DNA. Niestety, naukowcom nie udało się dotrzeć do potomków Kopernika w celu wykonania ekspertyzy. Zamiast tego do analiz porównawczych zastosowano włosy znalezione wewnątrz jednej z ksiąg należących do Mikołaja Kopernika, obecnie przechowywanych w Uppsali. Okazało się jednak, że uzyskany wynik wcale nie jest jednoznaczny i przeważający.

Zdaniem dr. Sołysiaka i dr. Kozłowskiego z czterech przesłanek, na których opiera się identyfikacja osobnika 13/05 jako Mikołaja Kopernika, żadna nie może być w pełni zaakceptowana, a znaleziony przez ekipę prof. Gąssowskiego pochówek należy do anonimowego mężczyzny zmarłego w średnim wieku.

Krytyczna dyskusja nad wynikami badań dotyczącymi rzekomego odkrycia grobu Mikołaja Kopernika i identyfikacji jego domniemanych szczątków w katedrze we Fromborku, odbędzie się dniach 22-23 lutego w Krakowie. Kierownikiem konferencji jest doc. dr hab. Michał Kokowski. Do udziału w spotkaniu "Tajemnica grobu Mikołaja Kopernika. Dialog ekspertów" ( http://www.copernicuscenter.edu.pl/konferencje/141 ) zaproszono wszystkie osoby zajmujące się poszukiwaniami grobu Kopernika, najsłynniejszego kanonika warmińskiego. Część tej grupy zapowiedziała swój udział w konferencji.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

agt/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Sudan/Słone jezioro i setki nowych stanowisk - polscy badacze odsłaniają historię pustyni Bayuda

  • 22.05.2025. Starodruk Georga Seylera "Leben, Stanislas I. Königs von Polen" z roku 1737, przekazany do zbiorów Muzeum Zamkowego w Malborku podczas uroczystości w siedzibie placówki. PAP/Marcin Gadomski

    Pomorskie/ Muzeum Zamkowe w Malborku odzyskało biografię "Żywot Stanisława I" z XVIII wieku

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera