Przywry Schistosoma mansoni oraz Schistosoma japonicum powodują groźną chorobę - schistosomatozę. Ich pływająca w wodzie larwalna postać - cerkaria - aktywnie przenika przez skórę kąpiacego sie lub brodzącego w stojącej wodzie człowieka, aby się dostać do naczyń krwionośnych.

Co roku zdarza się około 200 milionów zachorowań, przy czym u 20 milionów ludzi schistosomatoza ma ciężki przebieg - pojawia się anemia, przewlekła biegunka, krwawienia wewnętrzne i uszkodzenia narządów. Tylko w Afryce subsaharyjskiej z powodu tej choroby ginie około 280 000 osób, a ci którzy przeżyją, bardzo cierpią i nie mogą wydajnie pracować. Choć od lat 80-tych XX wieku dostępny jest tani i skuteczny, doustny lek - prazykwantel - nie zapobiega on powtórnemu zakażeniu. Poza tym pasożyty mogą się uodpornić na prazykwantel.

Dzięki odczytaniu genomów przywr łatwiej będzie opracować nowe leki przeciwpasożytnicze lub znaleźć wśród dostępnych środków takie, które pozwoliłyby zwalczać schistosomy (udało się już wytypować 66 takich leków). W przypadku Schistosoma mansoni genom składa się z 11 089 genów - co znaczy, że jest 10 razy większy niż w przypadku zarodźca malarii. Zidentyfikowano miedzy innymi geny kodujące enzymy, które rozkładają białka, pozwalając pasożytom przenikać przez tkanki, wiadomo także, że przywry nie potrafią same wytwarzać tłuszczów o podstawowym znaczeniu i muszą polegać na tym co zabiorą żywicielowi. PMW

PAP - Nauka w Polsce

yy/ agt/