Do niedawna ewolucja i rozprzestrzenianie się bakłażana było słabo znane. Dzięki zsekwencjonowaniu genomu bakłażana i 22 spokrewnionych gatunków naukowcom udało się poznać rozprzestrzenianie się tego popularnego warzywa. Badania przeprowadzili naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie (W. Brytania) i Uniwersytetu w Helsinkach (Finlandia).

"Niemal wszystkie gatunki z całej grupy rosną na nizinnych sawannach w suchym klimacie. Niektóre gatunki rozprzestrzeniły się w całej Afryce. Z naszych badań wynika, że ciągu ostatnich dwóch mln lat doszło do gwałtownej ekspansji roślin z tej grupy" - wyjaśnia główny autor badań, Xavier Aubriot z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.

Bakłażan (Solanum melongena), zwany również oberżyną, a naukowo – psianką podłużną, należy do licznego rodzaju Psianka (ok. 1 tys. 400 gatunków), ten zaś do rodziny psiankowatych. Do rodzaju Psianka należą tak popularne warzywa, jak pochodzące z Nowego Świata pomidor i ziemniak.

Jednak bakłażan został udomowiony w Azji – w Indiach i Chinach, mimo że jego dzicy krewniacy występują licznie na sawannach Afryki. Z najnowszych badań wynika, że grupa roślin spokrewnionych z bakłażanem wyewoluowała w północno-wschodniej Afryce ok. dwóch milionów lat temu.

Następnie rozprzestrzeniły się one na wschód do zwrotnikowej Azji i na południe – do południowej i zachodniej Afryki. W Azji wyłonił się dziki gatunek Solanum insanum, na jego zaś podstawie wyhodowano znane dziś warzywo.

Naukowców zaskoczyło jednak, że rozprzestrzenianie się bakłażana do Azji wygląda raczej na rezultat pojedynczego zdarzenia, niż na stopniową ekspansję. Naukowcy nie wiedzą na razie, jak to wytłumaczyć i czy można to wiązać z migracjami człowieka.

W warunkach naturalnych w Afryce decydującym czynnikiem rozprzestrzeniania się roślin z rodzaju Solanum są dzikie zwierzęta – słonie i impale, które zjadają warzywa i podczas wędrówek wydalają nasiona.

Więcej:

https://www.helsinki.fi/en/news/life-science/how-eggplants-became-asian-genomes-and-elephants-tell-the-story (PAP)

krx/ zan/