17.5.Katowice (PAP) - Śląskie Międzyuczelniane Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych (ŚMCEiBI), w którym specjaliści z kilku najważniejszych śląskich uczelni połączą siły prowadząc zaawansowane badania i ucząc studentów na nowych, ponaddyscyplinarnych kierunkach studiów, powstanie w najbliższych latach w Chorzowie.

Rektor Uniwersytetu Śląskiego, gdzie powstał pomysł utworzenia Centrum, prof. Janusz Janeczek, poinformował podczas czwartkowej konferencji prasowej w Katowicach, że w sierpniu ogłoszony zostanie konkurs na projekt wykonawczy pierwszego etapu inwestycji. Budowa ma ruszyć w 2008 r.; rozpoczęcie działalności tej pierwszej w Polsce instytucji, zakładającej współpracę wielu uczelni na dużą skalę, planowane jest na 2010 lub 2011 r.

"W skali naszego dużego, rozproszonego uniwersytetu potrzebujemy miejsca gdzie będziemy prowadzić badaniaánaukowe w zakresie nauk ścisłych i przyrodniczych, ale też - dzięki integracji działań kilku uczelni - przedstawimy studentom nową ofertę kształcenia, wychodzącą naprzeciw oczekiwaniom nie tylko regionu, ale też państwa i całej Unii Europejskiej" - powiedział prof. Janeczek.

Podkreślił, że ŚMCEiBI to szansa na wykorzystanie istniejącego na Śląsku potencjału naukowego. "Ten potencjał obecnie jest rozproszony: praca badawcza i oferta edukacyjna są powielane przez rozmaite uczelnie, które jednocześnie mają problemy kadrowe. Idea polega na scaleniu w pewnych dziedzinach kadry i przedstawieniu oferty edukacyjnej będącej sumą doświadczeń tych uczelni" - zaznaczył rektor UŚ.

Centrum ma koncentrować się na trzech obszarach działalności naukowej: zdrowiu, nowych technologiach i materiałach, oraz naukach o środowisku. W założeniu ma to być nowoczesny w skali światowej ośrodek badawczo-dydaktyczny - rodzaj superuniwersytetu. Zgromadzona tam unikatowa aparatura naukowa ma efektywniej niż dotąd służyć całemu środowisku naukowemu w Polsce, przy możliwości udostępniana instytucjom i firmom.

Janeczek podkreślił, że państwa nie stać na wyposażanie każdej uczelni w najnowocześniejsze urządzenia, stąd koncepcja łączenia sił i potrzeb oraz specjalizowania się w określonych dziedzinach. Obecność w Centrum specjalistów z różnych uczelni umożliwi podniesienie jakości kształcenia na tworzonych już od pewnego czasu tzw. makrokierunkach studiów, np. inżynierii biomedycznej czy biofizyce.

"Za tym kryje się nowa jakość nauczania opierająca się na tzw. cross-dyscyplinarności, czyli absolutnym przenikaniu się różnych dyscyplin. Nie jesteśmy tu pionierami, podglądamy co robią najlepsi na świecie, m.in. Harvard, Oxford czy MIT. Po raz pierwszy na tę skalę w Polsce idziemy w kierunku przygotowywania studentów, którzy będą w stanie zrozumieć zjawiska i procesy całościowo, a przez to staną się wartościowymi pracownikami" - wskazał rektor UŚ.

Pomysł Centrum powstał na UŚ; do współpracy przy jego tworzeniu zaproszono już Śląską Akademię Medyczną (ŚAM), Akademię Ekonomiczną (AE) i Politechnikę Śląską (PŚ), a także w ramach partnerskiej współpracy - Główny Instytut Górnictwa w Katowicach, Centrum Onkologii w Gliwicach oraz Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Publicznego w Sosnowcu.

Chorzowskie Centrum ma stać się m.in. siedzibą dla dwóch projektów badawczo-naukowych prowadzonych wspólnie przez te instytucje. W ramach zawiązanego w kwietniu tego roku Konsorcjum Biofarma - biotechnologią, bioinżynierią i bioinformatyką zajmować się będą wspólnie PŚ, UŚ, ŚAM oraz Centrum Onkologii w Gliwicach. Drugi z projektów - Centrum Edukacji i Badań Energochemicznego Wykorzystania Węgla - UŚ realizuje wraz z Głównym Instytutem Górnictwa.

Formą organizacyjno-prawną ŚMCEiBI ma być dopuszczany przez ustawę o szkolnictwie wyższym tzw. związek uczelni. W najbliższym czasie w sprawie współtworzenia Centrum mają być negocjowane i podpisywane stosowne porozumienia. Założenia projektu przewidują też wspólne działania śląskich uczelni i instytucji z innymi podmiotami, w tym zagranicznymi.

Przygotowany w zeszłym roku projekt utworzenia i budowy ŚMCEiBI został zaakceptowany przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego oraz wpisany na listę projektów tzw. czternastej osi programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, z której finansowana może być infrastruktura szkolnictwa wyższego. Wiadomo już, że z tej puli europejskich środków Centrum dostanie 20 mln euro, czyli ok. 80 proc. szacowanych kosztów pierwszego etapu budowy.

ŚMCEiBI będzie miało swoją siedzibę w Chorzowie, w pobliżu łączącej śląskie miasta Drogowej Trasy Średnicowej - na terenie istniejącego blisko 20-hektarowego kampusu, gdzie znajduje się już Szkoła Zarządzania UŚ. W pierwszym etapie inwestycji - do 2010 r. kosztem ok. 100 mln zł powstanie tam nowy obiekt o powierzchni ok. 21 tys. metrów kwadratowych.

Projekt architektoniczny przyszłych obiektów Centrum udostępnił UŚ na potrzeby tego przedsięwzięcia Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu; obiekty w Chorzowie będą więc przypominać nowe budynki poznańskiego Kampusu Morasko. Docelowo powierzchnia wszystkich budynków Centrum ma sięgnąć 38 tys. metrów kwadratowych, a koszt ich budowy - przekroczyć 150 mln zł.

Prof. Janeczek zaznaczył, że szacowane koszty budowy Centrum dotyczą jedynie wzniesienia budynków i ich podstawowego wyposażenia. Zakup specjalistycznej aparatury badawczej - oprócz tej, którą już dysponują śląskie uczelnie i mogłaby być przeniesiona do ŚMCEiBI - będzie musiał zostać sfinansowany z odrębnych źródeł. Śląskie uczelnie - wskazując na skalę projektu - liczą tu na środki budżetowe i europejskie. (PAP)

mtb/ ls/ tot/