GDA jest to wskaźnik poziomu spożycia poszczególnych składników odżywczych w codziennej diecie (takich jak tłuszcze, kwasy tłuszczowe nasycone, cukry) odnoszący się do przeciętnego, dorosłego i zdrowego konsumenta. Zdaniem specjalistów, może być ważnym elementem prewencji nadwagi i otyłości. System opracowany został przez grupę ekspertów żywieniowych Konfederacji Przemysłu Żywności i Napojów UE (CIAA) w Brukseli, jako program do dobrowolnego stosowania przez przemysł żywnościowy w krajach członkowskich Unii Europejskiej.

Jak informuje Andrzej Gantner, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności, celem programu "Wybieraj z GDA" jest zwrócenie uwagi konsumentów na nowe, użyteczne pod względem żywieniowym informacje, umieszczone na opakowaniach produktów żywnościowych oraz umożliwienie wykorzystania ich w komponowaniu codziennej diety. Program jest też odpowiedzią na zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w zakresie diety, aktywności fizycznej i zdrowia oraz realizuje wytyczne Komisji Europejskiej zawarte w "Białej Księdze - Strategia dla Europy w zakresie zagadnień zdrowia związanych z żywieniem, nadwagą i otyłością". Jest zgodny ze stanowiskiem Rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lipca 2007, które mówi, że znakowanie jest ważnym elementem wspierającym edukację żywieniową konsumentów i powinno stanowić jej naturalne uzupełnienie.

"Zrozumienie systemu GDA nie wymaga posiadania szczegółowej wiedzy żywieniowej. Procentowe odniesienie ilości składników i energii zawartych w porcji produktu do wzorca Wskazanego Dziennego Spożycia określonego przez naukowców pozwoli konsumentom na szybkie i świadome wybory żywieniowe już podczas codziennych zakupów" - tłumaczy Gantner.

Jak dodaje, omawiany system, oparty o uznane i dostępne dla wszystkich dowody naukowe, jest zrozumiały i łatwo dostępny dla konsumenta. Jego stosowanie umożliwia dokonywanie świadomego wyboru odnośnie miejsca poszczególnych produktów w codziennej diecie i pozwala na jej lepsze dopasowanie do indywidualnych potrzeb żywieniowych.

Zgodnie z założeniami programu "Wybieraj z GDA", etykiety produktów powinny zawierać czytelne i użyteczne dla podejmowania świadomych decyzji konsumenckich informacje, które nie będą ograniczać prawa jednostki do swobodnego wyboru stylu życia i sposobu odżywiania. "Edukacja konsumentów nie może opierać się na jakichkolwiek zakazach lub nakazach, a jedynie na uświadomieniu roli i znaczenia dla zdrowia poszczególnych składników żywieniowych i energii oraz wspierać właściwe nawyki żywieniowe - uważa Główny Inspektor Sanitarny Andrzej Wojtyła. - Znakowanie produktów systemem GDA spełnia te wymagania".

"System GDA, jest dobrym uzupełnieniem edukacji żywieniowej konsumentów. Jest prosty i łatwy do zrozumienia. Nie straszy konsumentów, ale dostarcza rzetelnej informacji żywieniowej" - dodaje Małgorzata Niepokulczycka, prezes Federacji Konsumentów.

Organizatorzy zainaugurowanego właśnie programu planują dotrzeć do ponad 6 milionów osób w Polsce. W sklepach trzech dużych sieci rozdawane będą specjalnie zaprojektowane karty i ulotki, a w mediach ruszy kampania informacyjna. Dodatkowo przygotowano obszerny portal internetowy -www.gdainfo.pl , zawierający kompendium wiedzy dotyczącej zastosowania znakowania GDA oraz roli zbilansowanej diety i aktywności fizycznej w zachowaniu dobrego stanu zdrowia.

Jak twierdzą pomysłodawcy inicjatywy, program "Wybieraj z GDA" jest niezwykle ważny z punktu widzenia realizacji strategii prewencji nadwagi i otyłości. Podkreślają, że jego realizacja - na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego organizacji producentów żywności, konsumentów, dystrybutorów i administracji państwowej - jest pozytywnym i znaczącym na skalę europejską przykładem współpracy na rzecz zdrowia publicznego. "Ten właśnie model współpracy został uznany przez Komisję Europejską za podstawę skutecznej ochrony społeczeństwa europejskiego przed rozwojem chorób niezakaźnych powodowanych między innymi nadwagą i otyłością" - mówią.

PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Czechowicz

bsz