Wydajność zmysłu powonienia jest związana z rytmem okołodobowym człowieka – wzrasta wieczorem i słabnie w godzinach porannych - udowodnili amerykańscy naukowcy. Wyniki ich badania publikuje magazyn „Chemical Senses”.
Badacze z Uniwersytetu Browna (USA) twierdzą, że natężenie ludzkiego węchu jest powiązane z rytmem okołodobowym i zmienia się w zależności od pory dnia. Ze względu na to, że powonienie odgrywa dużą rolę w wykrywaniu potencjalnego zagrożenia (np. ognia lub zepsutego jedzenia), a także pomaga w regulowaniu niektórych funkcji organizmu (np. apetytu), jego zmienność może znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie.
W badaniu uczestniczyło 37 nastolatków (w wieku od 12 do 15 lat), którzy przez dwa tygodnie starali się dostosować do ułożonego przez specjalistów harmonogramu snu. Następnie młodzi ludzie zostali zaproszeni do laboratorium, gdzie wzięli udział we właściwym projekcie badawczym. Przez tydzień żyli w zamkniętych pomieszczeniach bez dostępu światła dziennego. W ciągu dnia spędzali czas na wspólnych aktywnościach (grach, zabawach, itp.), a każdej nocy kładli się spać o cztery godziny później, niż poprzedniej. Dzięki temu naukowcy mogli kontrolować ich rytm okołodobowy.
Przez cały okres badania ochotnicy dostarczali eksperymentatorom próbki śliny służące określeniu poziomu melatoniny – hormonu kontrolującego cykl okołodobowy – oraz regularnie testowali wrażliwość swojego węchu.
Wyniki pokazały, że wydajność zmysłu powonienia podlegała różnym zmianom w zależności od osoby. Naukowcy zaobserwowali jednak pewien wzór. Po pierwsze zmienność ludzkiego węchu zależała od rytmu okołodobowego. Po drugie wrażliwość tego zmysłu była najniższa w godzinach porannych (od około godz. 3 do 9 rano), a najwyższa w godzinach wieczornych, zazwyczaj około godz. 21.00.
Zdaniem badaczy wzrost czułości węchu w godzinach wieczornych to pozostałość ewolucyjna, która może spełniać kilka funkcji – zapewniać uczucie sytości po ostatnim posiłku, wzmagać pożądanie, jak również umożliwiać identyfikowanie potencjalnych zagrożeń przed położeniem się spać.
W przyszłości specjaliści chcą sprawdzić, czy zmiany natężenia węchu wpływają na wybory jedzeniowe oraz nawyki żywieniowe wśród nastolatków.
O szczegółach badania można przeczytać na stronie: https://academic.oup.com/chemse/article-abstract/doi/10.1093/chemse/bjx067/4555280?redirectedFrom=fulltext (PAP)
ooo/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
