Sygnałem, jak istotny jest przełom, który dzięki tej technice dokonał się w diagnostyce medycznej i badaniach naukowych było stanowisko członków Komitetu Noblowskiego. Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny została przyznana dwóm naukowcom, których badania doprowadziły właśnie do rozwoju nowoczesnego obrazowania rezonansu jądrowego.

O historii powstania, zastosowaniu klinicznym i kierunkach rozwoju techniki fMRI polscy specjaliści rozmawiać będą podczas konferencji naukowej 4 grudnia w Międzynarodowym Centrum Słuchu i Mowy Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach pod Warszawą. Spotkanie zatytułowano "Funkcja a Struktura - czynnościowe obrazowanie mózgu".

MAGNETYCZNE WŁAŚCIWOŚCI ATOMÓW

Metoda fMRI opiera się na magnetycznych właściwościach atomów, z których zbudowane są komórki.

Badany pacjent umieszczony zostaje w komorze skanera - w stałym polu magnetycznym o dużym natężeniu. Następnie przy pomocy fal radiowych dochodzi do pobudzenia jąder atomowych w tkankach jego ciała. Emitowana przez nie energia zostaje odebrana przez komputer i przeanalizowana. Ostatni etap to wizualizacja otrzymanych wyników.

W rezonansie funkcjonalnym głównym źródłem sygnału są atomy tlenu we krwi przepływającej przez mózg. Aktywne w danej sytuacji obszary mózgu mają bowiem większe zapotrzebowanie na tlen, niż obszary pozostające w spoczynku. Mówienie, uczenie się lub zapamiętywanie wymaga np. dużych ilości tego pierwiastka, gdyż intensywnie pracujące komórki nerwowe potrzebują go do uzyskiwania energii. To dlatego bardziej aktywne miejsca mózgu wysyłają inny sygnał niż te, które nie są zaangażowane w wykonywanie określonego zadania.

NIEINWAZYJNE I NIESZKODLIWE

Jedną z podstawowych zalet metody fMRI jest jej nieinwazyjność - do krwi osoby badanej nie wprowadza się żadnych znaczników radioaktywnych ani innych substancji mogących ingerować w funkcjonowanie organizmu. Pole magnetyczne stosowane w badaniu MRI jest nieszkodliwe dla tkanek. Badanie rezonansowe jest też stosunkowo mało uciążliwe dla pacjentów - sesja w skanerze zapewnia badanym względny komfort fizyczny i psychiczny.

Badanie fMRI wykorzystuje się do diagnozowania i monitorowania licznych chorób neurologicznych, psychicznych, laryngologicznych oraz do oceny skuteczności działania pewnych leków. Pozwala ono bardzo dokładnie śledzić poszczególne czynności mózgu, a także wykrywać zmiany leżące u podstaw wielu chorób.

Funkcjonalny rezonans magnetyczny staje się podstawowym narzędziem badawczym współczesnej neuropsychologii i psychiatrii.

Poza zastosowaniem w klinice, fMRI wykorzystywany jest również do obserwacji mózgu zdrowego człowieka podczas wykonywania określonych operacji umysłowych.

NOWE CENTRUM OBRAZOWANIA

Grudniowa konferencja naukowa organizowana jest w celu promowania działalności Środowiskowego Centrum Obrazowania Czynnościowego, które powstało z inicjatywy Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, Instytutu Radioelektroniki Politechniki Warszawskiej oraz Sieci Inżynierii Biomedycznej – BIOMEN.

Głównym zadaniem Środowiskowego Centrum będzie prowadzenie prac badawczych i klinicznych w różnych obszarach nauki z zastosowaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) oraz szkoleniem specjalistów w tej dziedzinie.

Podczas konferencji naukowcy omawiać będą kierunki badań, które należy prowadzić w Polsce z wykorzystaniem aparatury i specjalistów Środowiskowego Centrum Obrazowania Czynnościowego.

Wśród wykładowców znajdą się m.in. dyrektor warszawskiego Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu prof. Henryk Skarżyński, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrycznej AM prof. Waldemar Szelenberger I wiceprzewodniczący Polskiego Medycznego Towarzystwa Rezonansu Magnetycznego prof. Jerzy Walecki. Honorowy patronat nad konferencją objął podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Krzysztof Kurzydłowski.

PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Pawłowska

reo