Konieczna jest przebudowa polityki państwa, tak by sprzyjała ona zakładaniu rodziny i zwiększeniu liczby urodzeń - to jeden z wniosków dokumentu pt. \"Sytuacja demograficzna Polski - Raport 2003\", który we wtorek zaakceptował rząd http://www.kprm.gov.pl

Dokument ten powstał po Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 r., który ustalił liczbę mieszkańców Polski na 38 mln 32 tys. osób, czyli o 402 tysiące mniej od tzw. szacunku bilansowego.

W dokumencie zwraca się uwagę na to, że urodzenie dziecka i powiększenie rodziny nie powinno prowadzić do znacznego pogorszenia sytuacji materialnej rodziny. \"Świadczenia rodzinne muszą uzupełniać dochód rodziny do poziomu pozwalającego rodzinie prawidłowo wychowywać dzieci\" - czytamy. Ten sam dokument zastrzega, że dokonywane zmiany ustawowe w świadczeniach rodzinnych \"nie mogą być źródłem oszczędności w wydatkach publicznych\".

\"Pomoc rodzinie nie może skupiać się wyłącznie na środkach oferowanych przez instytucje pomocy społecznej; konieczna jest łatwo dostępna i o dobrej jakości opieka medyczna nad matką i dzieckiem\" - takie postulaty również znalazły się w raporcie.

Opisując sytuację demograficzną Polski, raport jako pozytywne tendencje wskazuje stały wzrost wykształcenia ludności, brak zagrożenia dla instytucji małżeństwa, utrzymujący się spadek skłonności do zawierania małżeństw przez nastolatki, wydłużający się okres pożycia małżeńskiego, później następujący rozpad niektórych małżeństw. 2002 rok był już 58. rokiem obniżania się poziomu umieralności niemowląt, zahamowane zostało też zmniejszanie się od 46 lat tzw. mobilności przestrzennej (czyli zdolności do przeprowadzania się na stałe) ludności.

Tendencji negatywnych raport wymienia jednak więcej. Najistotniejsza to nasilający się od 1998 r. ubytek liczby mieszkańców Polski, czyli depopulacja rozwoju ludnościowego kraju.

Odnotowano też spadek liczby mieszkańców miast przy jednoczesnym wzroście na wsi; przyśpieszenie procesu starzenia się społeczeństwa; wzrost skali feminizacji społeczeństwa (szybciej przybywa kobiet niż mężczyzn); pogłębienie się spadku urodzeń; nasilanie się od 1994 r. liczby rozwodów; krytyczną sytuację w rozrodczości (dwudziesty rok odnotowanego spadku); coraz późniejsze decydowanie się na dzieci przez matki; przewagę emigracji z kraju nad imigracją.

Jeśli te tendencje się utrzymają, w 2030 r. liczba mieszkańców Polski spadnie do 35,7 miliona - stwierdzają autorzy dokumentu, przyjętego przez rząd.

PAP - Nauka w Polsce, Wojciech Tumidalski

13 kwietnia 2005