Grafologia, czyli wyciąganie z pisma wniosków dotyczących cech ludzkiego charakteru, jest bardzo często mylona z graficzną ekspertyzą pisma - mówi dr Piotr Girdwoyń z Instytutu Prawa Karnego Uniwersytetu Warszawskiego. http://nikodem.ci.uw.edu.pl/db2/jedprac?22050000

MIĘDZY WRÓŻENIEM A EKSPERTYZĄ

\"Grafologia to tyle, co wróżenie z pisma\" - wyjaśnia Girdwoyń dodając, że nie udowodniono naukowo, by można było z pisma wnioskować o tym, czy ktoś jest serdeczny, towarzyski, źle nastawiony do życia, czy potrafi nawiązywać dłuższe związki emocjonalne itp.

Ekspertyza pismoznawcza to inna sprawa. Dzięki niej można stwierdzić, że dany tekst, napisany pismem ręcznym, sporządziła konkretna osoba. Informacji takich używa się na potrzeby procesów cywilnych lub karnych - wyjaśnia naukowiec.

W tego rodzaju badaniach analizuje się m.in. kąt nachylenia pisma, marginesy (górny, prawy i lewy), wielkość pisma, sposób stawiania kropek, przecinków, czy \"ogonków\" w literach. Nie wnioskuje się jednak na tej podstawie, jakie cechy charakteru ma osoba, której pismo jest badane.

ZACZĘŁO SIĘ OD KALIGRAFII

\"Na początku były to metody kaligraficzne, polegające na porównywaniu wyłącznie kształtów liter w badanych materiałach i próbkach badawczych\" - podkreśla naukowiec. Początki analizy pisma sięgają średniowiecza, jednak poważnie zaczęła się ona rozwijać dopiero w XIX wieku.

\"Nurt ten jest obecnie kontynuowany. Wyniki prac opierają się głównie na intuicji i doświadczeniu zawodowemu osoby przeprowadzającej badanie\" - zaznacza Girdwoyń. Pomocne okazują siętakże programy komputerowe, za pomocą których można określać np. wielkości kątów między poszczególnymi elementami liter.

Kluczem do sukcesu w analizie pisma jest wyodrębnienie w nim charakterystycznych, stałych cech, np. stawianie kropek lub \"ogonków\". \"Często nie zdajemy sobie sprawy z tych cech, nawet kiedy umyślnie zamierzamy sfałszować własne pismo. Są to bowiem cechy osobnicze każdego z nas\" - mówi ekspert.

DOWÓD W SPRAWACH SĄDOWYCH

Graficzna ekspertyza pisma może być uważana za główny dowód w sprawach sądowych. Jak wyjaśnia Girdwoyń, w Polsce sprawy te dotyczą w większości sprawdzenia wiarygodności podpisu pod testamentem lub podpisu na czekach.

\"W Polsce przyjęło się, że testament sporządza się na łożu śmierci. Wtedy jednak zachodzą pewne zmiany w sposobie pisania, tzw. zmiany starcze lub wynikające z choroby. W takim piśmie widać, że dzieje się coś niewłaściwego z aparatem ruchowym osoby piszącej. Stąd tylko krok do zakwestionowania takiego pisma, zwłaszcza przez pozbawianą spadku część rodziny\" - mówi Girdwoyń.

Wcześniej osoby zajmujące się ekspertyzą pismoznawczą najczęściej badały większe teksty pisane, np. zaświadczenia. Zmiany wynikają z większego obecnie wykorzystywania w sprawach urzędowych dokumentów pisanych elektronicznie, a nie ręcznie - tłumaczy naukowiec.

PAP - Nauka w Polsce, Bogusława Szumiec-Presch

reo