Kolegium Rektorskie Uniwersytetu Jagiellońskiego w opublikowanym w czwartek stanowisku oceniło, że ewaluacja jakości działalności naukowej za lata 2017-2021 wykazała liczne wady obecnie obowiązującego modelu, doprowadzając do drastycznie zniekształconego obrazu polskiej nauki.

„Istnieje ogromne ryzyko, że obraz ten zostanie w co najmniej równym, a może nawet większym stopniu zniekształcony w trwającym okresie oceny za lata 2022-2025” - alarmują członkowie kolegium.

Według nich zasady ewaluacji przewidziane w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce „nie tylko nie służą realizacji polityki naukowej państwa i rozwojowi polskiej nauki, lecz także stymulują patologie i strategiczne błędy w zarządzaniu uczelniami i jednostkami naukowymi, które wynikają z krótkookresowych, doraźnych korzyści z przyznanej kategorii naukowej”.

Kolegium Rektorskie Uniwersytetu Jagiellońskiego rekomenduje w przedstawionym dokumencie o odstąpienie od ewaluacji za lata 2022-2025 i utrzymanie kategorii naukowych przyznanych dyscyplinom w wyniku ewaluacji za lata 2017-2021, pozostawiając możliwość dobrowolnego poddania się ewaluacji na dotychczasowych zasadach jedynie jednostkom naukowym, w których dyscypliny nie posiadają kategorii lub posiadają kategorię niższą niż B+.

W przypadku braku możliwości odstąpienia od ewaluacji kolegium rektorskie krakowskiej uczelni proponuje przeprowadzenie jej według obowiązujących zasad przy pozostawieniu jednostkom gwarancji utrzymania co najmniej dotychczasowych kategorii.

Przedstawiciele UJ opowiadają się także za niezwłocznym opracowaniem, przetestowaniem i wdrożeniem nowego modelu ewaluacji, motywującego do budowania doskonałości naukowej, umożliwiającego rzetelną i miarodajną ocenę jednostek naukowych i stanowiącego rzeczywiste narzędzie realizacji polityki naukowej państwa.

Kolegium Rektorskie Uniwersytetu Jagiellońskiego podkreśliło, że zmiany w systemie ewaluacji są niezbędne, aby sprostać wyzwaniom współczesnej nauki, a proponowane przez to gremium rozwiązanie „pozwala ustrzec system szkolnictwa wyższego przed przeprowadzeniem kolejnej niesprawiedliwej, promującej przeciętność i generującej patologie ewaluacji”.

„Natomiast wypracowanie w oparciu o dialog środowiskowy i opinie ekspertów założeń nowego modelu, który skutecznie będzie premiował doskonałość i wspierał rozwój polskiej nauki na arenie międzynarodowej, da szansę na budowę bardziej sprawiedliwego i efektywnego systemu oceny jednostek naukowych” - wskazali rektorzy UJ.

Kilka dni wcześniej z podobnym apelem wystąpili rektorzy uczelni medycznych. Uznali, że ewaluacja naukowa za lata 2022-2025 nie powinna odbywać się wedle obecnych reguł, ponieważ nie zapewniają one rzetelnej, sprawiedliwej oceny jednostek. W liście do ministra nauki Marcina Kulaska zaproponowali m.in. odstąpienie lub odsunięcie ewaluacji w czasie, z jednoczesną modyfikacją zasad.

"Zwracamy się z prośbą (...) o rozważenie rozwiązań prawnych, czy to na poziomie ustawodawczym czy też rozporządzeń, które zapobiegłyby sytuacji stawiającej polskie środowisko naukowe, przede wszystkim oceniane jednostki badawcze, ale także MNiSW, przed koniecznością zmierzenia się z drastycznie wypaczonymi jej wynikami. Wśród możliwych rozwiązań jest odstąpienie od bieżącej ewaluacji lub jej odsunięcie w czasie z jednoczesną modyfikacją obowiązujących zasad" – zaapelowali członkowie Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM), którym przewodniczy prof. dr hab. Wojciech Załuska, rektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.(PAP)

Nauka w Polsce

rgr/ bar/