W ciągu ostatnich czterech dekad, tempo ocieplania się oceanów wzrosło ponad czterokrotnie. Przyczyną, zdaniem naukowców, jest zaburzenie równowagi energetycznej Ziemi, która częściowo z powodu emisji gazów cieplarnianych podwoiła się od 2010 roku.
Jak donoszą naukowcy z University of Reading(W. Brytania), pod koniec lat 80. temperatury oceanów rosły o około 0,06 st. C na dekadę, a obecnie wzrastają co dziesięć lat o 0,27 st. C.
„Gdyby oceany były wanną z wodą, to w latach 80. kran z ciepłą wodą działał powoli, podgrzewając wodę zaledwie o ułamek stopnia na dekadę. Teraz jednak kran działa znacznie szybciej, a tempo ocieplania wzrosło. Sposobem na spowolnienie tego procesu jest zakręcenie kranu z gorącą wodą, czyli ograniczenie globalnych emisji dwutlenku węgla i dążenie do osiągnięcia zerowej emisji netto” – mówi prof. Chris Merchant, autor badania opisanego w magazynie „Environmental Research Letters”.
Eksperci wyjaśniają, że przyspieszające ocieplanie się oceanów jest spowodowane rosnącą nierównowagą energetyczną Ziemi – więcej energii ze Słońca jest pochłaniane przez system planety niż ucieka z niej w przestrzeń kosmiczną.
Ta nierównowaga mniej więcej podwoiła się od 2010 roku, częściowo z powodu rosnących stężeń gazów cieplarnianych.
Nowe wyniki pomagają wyjaśnić, dlaczego w 2023 roku i na początku roku 2024 odnotowano rekordowe temperatury oceanów.
Globalne temperatury oceanów osiągały rekordowe wartości przez 450 dni z rzędu w 2023 roku i na początku 2024 r.
Część tego ocieplenia była spowodowana przez El Niño, jednak gdy naukowcy porównali to z podobnym El Niño w latach 2015-2016, odkryli, że pozostała część rekordowego ocieplenia wynika z szybszego wzrostu temperatury powierzchni morza w ciągu ostatnich 10 lat, w porównaniu do poprzednich dekad.
44 proc. rekordowego ocieplenia przypisano przyspieszonemu pochłanianiu ciepła przez oceany.
Wyniki badań pokazują przy tym, że ogólne tempo globalnego ocieplania się oceanów obserwowane w ostatnich dekadach nie jest dokładnym wskaźnikiem tego, co nastąpi w przyszłości.
Zdaniem badaczy możliwe jest, że wzrost temperatury oceanów z ostatnich 40 lat zostanie przekroczony już w ciągu najbliższych 20 lat. Ponieważ powierzchnia oceanów wyznacza tempo globalnego ocieplenia, ma to kluczowe znaczenie dla obserwacji całego klimatu.
Przyspieszające ocieplenie pokazuje więc pilną potrzebę ograniczenia spalania paliw kopalnych, aby zapobiec jeszcze szybszemu wzrostowi temperatury w przyszłości i rozpocząć stabilizację klimatu – tłumaczą naukowcy.
Marek Matacz (PAP)
mat/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
