Nagrodę im. Witolda Lipskiego ustanowiono w 2005 r. dla upamiętnienia pioniera polskiej informatyki, którego dorobek naukowy nadal inspiruje kolejne pokolenia badaczy. Organizatorem tegorocznej edycji jest IDEAS NCBR, zaś fundatorem nagrody Fundacja Kościuszkowska.

Wyróżnienie przyznawane jest w dwóch kategoriach: teoretyczne aspekty informatyki oraz praktyczne zastosowania informatyki. Nagroda w każdej z tych kategorii wynosi 50 tys. złotych.

W kategorii praktycznych zastosowań informatyki nagrody przyznano Krzysztofowi Kotowskiemu z Politechniki Śląskiej oraz Maciejowi Wołczykowi z IDEAS NCBR - poinformowali organizatorzy.

Krzysztof Kotowski został doceniony za pracę w dziedzinie neuronauki, obrazowania medycznego, bioinformatyki oraz technologii kosmicznych. Współpracował z takimi instytucjami i firmami jak Politechnika Śląska, Uniwersytet Humboldtów w Berlinie, Roche, Airbus czy Europejska Agencja Kosmiczna.

Jak czytamy w prasowym komunikacie, od początku swojej drogi naukowej interesuje się przetwarzaniem sygnałów każdego rodzaju – serii czasowych, obrazów medycznych czy obrazów barwnych. Projektuje, rozwija i waliduje metody AI, aby zrozumieć, dlaczego konkretne techniki sztucznej inteligencji działają lub nie działają w zastosowaniu do konkretnego problemu z zakresu analizy danych. Na swoim koncie ma cztery patenty na metody przetwarzania obrazów medycznych, dotyczące segmentacji glejaków, segmentacji guzów wątroby i detekcji marskości wątroby.

Drugi z nagrodzonych Maciej Wołczyk, post-doc w IDEAS NCBR, prowadzi badania dotyczące poprawy zdolności adaptacyjnych w modelach głębokiego uczenia: adaptacji do nowych zadań w uczeniu ciągłym oraz adaptacji do innych paradygmatów obliczeniowych. Jest to temat niezwykle ważny dla zastosowań informatyki ze względu na rosnące koszty tworzenia nowych modeli AI. Koszt wytrenowania największych modeli w 2023 roku szacowano na ponad 100 milionów dolarów, a trening wiąże się z bardzo wysokim zużyciem energii.

Kapituła i Rada Nagrody - wyjaśnili organizatorzy - doceniły nie tylko badania, ale też zaangażowanie naukowca, który organizował wydarzenia naukowe i popularnonaukowe, był też wykonawcą w grantach NCN i FNP oraz współpracował z renomowanymi instytucjami naukowymi, takimi jak ETH Zurich, IM PAN oraz firmami Lyft i Google DeepMind. Jest także współautorem podręcznika “Głębokie uczenie. Wprowadzenie”, jak również recenzentem na licznych konferencjach oraz w czasopismach z zakresu uczenia maszynowego.

W kategorii wybitnych osiągnięć w teoretycznych aspektach informatyki nagrodzony został Adam Karczmarz z Uniwersytetu Warszawskiego oraz IDEAS NCBR.

Jego badania - jak opisano w komunikacie - skupiają się głównie na projektowaniu algorytmów i struktur danych dla problemów grafowych i ich teoretycznej analizie w klasycznych modelach obliczeń.

Tematyka, którą zajmował się do 2020 r., dotyczyła przede wszystkim algorytmiki grafów planarnych, a także struktur danych bez związku z grafami, np. dynamicznych tekstów czy słowników. W ostatnich latach badał przede wszystkim fundamentalne problemy ścieżkowe, takie jak: obliczanie relacji osiągalności, spójnych składowych, najkrótszych ścieżek, czy też maksymalnego przepływu. W 2024 r. został jednym z finalistów 24. edycji Nagród Naukowych “Polityki”.

Organizowany corocznie konkurs jest adresowany do naukowców, którzy nie ukończyli 35. roku życia, posiadają polskie obywatelstwo i na stałe mieszkają w Polsce.

"Od lat mam przyjemność aktywnie uczestniczyć w pracach związanych z Nagrodą im. Witolda Lipskiego i widzę, jak ten konkurs honoruje prawdziwe polskie informatyczne talenty, które wnoszą istotny wkład do światowej informatyki. Nagroda jest nie tylko wyróżnieniem dla młodych badaczy, ale także sprzyja ich dalszej karierze naukowej i promuje polską informatykę w świecie” – mówi członek Kapituły prof. Krzysztof Diks, cytowany w komunikacie.(PAP)

Nauka w Polsce

ekr/ agt/