Markery diagnostyczne demencji zmieniają się w zależności od pory dnia

Fot. Adobe Stock
Fot. Adobe Stock

Pora dnia, w której pobierana jest krew, może mieć wpływ na wyniki testów diagnostycznych w kierunku demencji - wykazało nowe badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Surrey.

Jego autorzy odkryli, że biomarkery stosowane do wykrywania choroby Alzheimera, w tym obiecujący marker wczesnej diagnozy tej choroby p-tau217, znacznie różniły się w zależności od pory, w której wykonano badanie. Ich poziomy najniższe były rano, a najwyższe wieczorem.

„Nasza praca pokazuje, jak ważne jest uwzględnienie pory dnia podczas pobierania krwi do diagnostyki klinicznej, bo obraz kliniczny może się w zależności od tego bardzo różnić. Standaryzacja godziny, w której pobierana jest próbka, może zwiększyć dokładność wykrywania demencji i śledzenia postępu choroby” - powiedział dr Ciro della Monica, pierwszy autor publikacji.

On i jego zespół przebadali kilkudziesięciu uczestników z łagodną chorobą Alzheimera. Zamiast pobierania jednej próbki krwi, jak ma to miejsce zazwyczaj, krew pobierano co trzy godziny w ciągu jednej doby.

Okazało się, że cztery z pięciu mierzonych biomarkerów (p-tau217, Aβ40, Aβ42 i NfL) znacząco wahały się w ciągu dnia. Tylko GFAP nie wykazało statystycznie istotnej zmienności.

Obecnie nie wiadomo, co powoduje te różnice. Naukowcy sugerują, że może to mieć związek ze snem i związanym z nim zmniejszeniem produkcji wymienionych markerów lub też spowolnieniem ich przenikania z mózgu do krwiobiegu. Jakaś rolę może także odgrywać bliskość posiłków, aktywności fizycznej lub po prostu zegar biologiczny. Niemniej jednak - jak podkreślili w publikacji na łamach „Translational Psychiatry” (http://dx.doi.org/10.1038/s41398-024-03084-7) - widać wyraźnie, że pora dnia ma duże znaczenie w interpretacji biomarkerów osocza w badaniach i opiece nad osobami z demencją. „Ogólnie rzecz biorąc, nasze wyniki wskazują, że godzina pobierania próbek powinna być ustandaryzowana lub przynajmniej rejestrowana” - napisali.

„Badania rytmu dobowego wykazały, że prawie wszystkie zmienne związane z fizjologią i funkcją mózgu zmieniają się w zależności od pory dnia. To badanie dowodzi, że przełożenie tej wiedzy na obszar badań nad demencją daje duże nadzieje na lepsze zrozumienie, diagnozę i leczenie choroby Alzheimera” - podsumował starszy autor publikacji prof. Derk-Jan Dijk, dyrektor Surrey Sleep Research Centre.(PAP)

Katarzyna Czechowicz

kap/ agt/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Uciskane archeony udają wielokomórkowce

  • Źródło: Adobe Stock

    UE/ Emisje gazów cieplarnianych w UE spadły o 8 proc., głównie dzięki energii odnawialnej

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera