Wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Korgałżyński Rezerwat Przyrody na północy Kazachstanu to ogromny, liczący ponad 5 tys. km kw. i unikalny w skali światowej obszar stepowo-jeziorowy, będący domem dla 365 gatunków ptaków oraz wielu unikalnych gatunków ssaków i roślin.
Korgałżyński Rezerwat Przyrody jest częścią pierwszego obiektu przyrodniczego w Azji Środkowej wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2008 r. Wraz z Naurzymskim Rezerwatem Przyrody wchodzi w skład rezerwatu biosfery zwanego Saryarka - Stepy i Jeziora Północnego Kazachstanu.
Do rezerwatu nie można tak po prostu wejść lub wjechać. Należy zgłosić się (najlepiej z wyprzedzeniem) do biura we wsi Korgałżyn, 130 km na południowy zachód od stolicy Kazachstanu, Astany. Liczba turystów i częstotliwość ich wpuszczania do rezerwatu jest ściśle regulowana - zwiedzający wpuszczani są zaledwie dwa razy w tygodniu. Ze względu na rozmiar rezerwatu zwiedza się go samochodem - w dniu wyznaczonym na zwiedzanie wpuszcza się ich zaledwie kilka. W każdym obowiązkowo jedzie opłacany (cena jest niewysoka) przewodnik, który wyznacza trasę - wie, gdzie można się poruszać bez ryzyka ugrzęźnięcia i gdzie jest największa szansa zobaczenia unikalnych gatunków fauny i flory. Przewodnicy zabierają też sprzęt do obserwacji (lunety i lornetki), jeżeli nie dysponują nim zwiedzający.
"Drastyczne ograniczanie liczby turystów podyktowane jest tym, że gdy było ich więcej, niektóre ptaki - np. flamingi różowe - były niespokojne i nie chciały tu gniazdować" - mówi przewodniczka Gulmira. Jak dodaje, te ptaki przylatują na lęgi, które odbywają się w słonym jeziorze Tengyz (trzykrotnie większym od Jeziora Bodeńskiego).
W całym rezerwacie jest kilka słonych jezior, obfitujących w pokarm dla flamingów różowych. My obserwujemy flamingi na jednym z mniejszych jezior - są oddalone o ok. 300 metrów, więc lunety się przydają. Z dużych ptaków spotkać tu można także żurawie, kilka gatunków czapli, pelikany, jastrzębie, orły stepowe, błotniaki zbożowe i kilka innych ptaków drapieżnych. Z mniejszych ptaków występuje kalandra czarna.
Do rezerwatu nie sposób dostać się niepostrzeżenie lub nielegalnie. Dostęp utrudnia przede wszystkim sama natura, a tam, gdzie można wjechać drogą, rozmieszczone są posterunki strażników. Dyżurujący bliżej Korgałżynu spędzają na warcie trzy dni, ci w bardziej oddalonych punktach - po siedem. By uzmysłowić sobie wielkość rezerwatu, należy powiedzieć, że ma powierzchnię większą niż połowa województwa opolskiego.
Spośród kilkudziesięciu występujących w rezerwacie gatunków ssaków na uwagę zasługują świstaki i suhaki stepowe. Wśród flory wyróżniają się endemiczne dzikie tulipany, które zaściełają step aż po horyzont.
"Mają państwo szczęście. Kwitną tylko przez 10-12 dni w roku, za trzy dni już ich nie będzie" - mówi przewodniczka. Dodaje, że rezerwat utworzono, gdy była już dorosła. "Gdy byłam mała, świadomość unikalności tych terenów nie istniała. O flamingach mówiono nam, że to czerwone gęsi" - opowiada rozbawiona.
Po trwającym kilkadziesiąt minut powrocie do bazy można zwiedzić muzeum i dostać film DVD w trzech językach, opowiadający o walorach przyrodniczych rezerwatu. Jego produkcję, jak również foldery reklamowe współfinansowała międzynarodowa organizacja pozarządowa Eurasia Foundation of Central Asia.
Z Astany Sebastian Markiewicz (PAP)
sm/ akl/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.