Obserwatorium Gaia odkryło dwa pradawne strumienie gwiazd
Różne podstruktury gwiazdowe w Drodze Mlecznej. Wskazano m.in. dwa nowe odkrycia: strumienie gwiazd Shakti i Shiva. Źródło: ESA/Gaia/DPAC/K. Malhan et al. (2024); CC BY-SA 3.0 IGO.
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) pochwaliła się najnowszymi wynikami naukowymi z misji Gaia. Dotyczą dawnej historii Drogi Mlecznej, a dokładniej dwóch strumieni gwiazd, które uformowały się 12 miliardów lat temu.
Dwa pradawne strumienie gwiazd, nazwane Shakti i Shiva, pomogły w powstaniu naszej galaktyki, Drogi Mlecznej. Strumienie są tak stare, że prawdopodobnie powstały zanim pojawiły się najstarsze części ramion spiralnych i dysku Drogi Mlecznej.
Khyati Malhan z Instytutu Maxa Plancka ds. Astronomii (MPIA) w Heidelbergu w Niemczech, który kierował badaniami, podkreśla, iż niesamowite jest, że w ogóle udało się wykryć tak stare struktury. Droga Mleczna mocno zmieniła się od czasów, gdy powstały wspomniane gwiazdy, trudno więc było oczekiwać, że uda się je wyróżnić jako spójną grupę.
Dzięki obserwacjom prowadzonym przez teleskop kosmiczny Gaia, astronomowie mierzą odległości do gwiazd, tworząc trójwymiarową mapę dla dużej liczby obiektów w naszym otoczeniu w galaktyce. Na podstawie tych danych można ustalić orbity pojedynczych gwiazd w Drodze Mlecznej. Dodatkowo prowadzone są obserwacje fotometryczne i spektroskopowe pozwalające na określenie innych własności gwiazd, w tym ich składu chemicznego. Po zwizualizowaniu wszystkich obliczonych orbit dostrzeżono dwie nieznane wcześniej struktury wśród gwiazd o specyficznym składzie chemicznym.
Każdy z obu strumieni gwiazd ma masę około 10 milionów mas Słońca. Wiek gwiazd w strumieniach szacowany jest na od 12 do 13 miliardów lat. Wszystkie te gwiazdy poruszają się po bardzo podobnych orbitach i mają podobny skład chemiczny. Stąd wniosek, że mogły uformować się w osobnych fragmentach, które połączyły się z Drogą Mleczną we wczesnym etapie ewolucji naszej galaktyki.
Strumienie Shakti i Shiva są podobne, ale nie identyczne. Gwiazdy ze strumienia Shakti poruszają się po orbitach nieco bardziej oddalonych od centrum Drogi Mlecznej, a dodatkowo orbity te są bardziej kołowe.
Według przypuszczeń astronomów, Droga Mleczna powstała w wyniku połączenia się wielu długich, nieregularnych włókien gazu i pyłu, które tworzyły gwiazdy i zwijały się razem. W efekcie powstała galaktyka w formie takiej, jaką znamy obecnie. Być może strumienie gwiazd Shakti i Shiva to dwie z tych pierwotnych cegiełek naszego galaktycznego domu.(PAP)
cza/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
