Podczas późniejszych wykopalisk odkryli pałace, posągi, pozostałości rytualne, obserwatoria astronomiczne i inne obiekty. Zdaniem finansującej projekt czeskiej fundacji wspierającej naukę Neuron znaleziska mogą pomóc w odkryciu niewyjaśnionych i kluczowych etapy historii Majów.

Siedmiotygodniową ekspedycją w lipcu ubiegłego roku kierowali czeski badacz Ladislav Szilhan i Milan Kovacz oraz szef Centrum Studiów Mezoamerykańskich na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. W skład zespołu weszła też czeska archeolog Sara Polak, która bada historię wykorzystując technologię sztucznej inteligencji.

Odkryte miasto zajmowało obszar ponad siedmiu kilometrów kwadratowych i według archeologów rozkwitło między 850 r. p.n.e. a 150 r. n.e. i było centrum regionu przez około tysiąc lat. Archeolodzy nazwali miasto Yax Balam, czyli Pierwszy Jaguar. Jaguar jest symbolem władzy w kulturze Majów i jest związany ze światem podziemnym i religią.

Ekspedycja udokumentowała siedem głównych dzielnic architektonicznych w mieście Yax Balam, a także odkryła i zmapowała dwa inne mniejsze miasta Majów. Wykorzystano sztuczną inteligencję, sieci neuronowe i dane cyfrowe ze zdjęć lotniczych LiDAR. Technologia laserowa LiDAR pozwala oddać charakter powierzchni i ujawnić budynki, pałace lub kompleksy miejskie. Następnie sieci neuronowe wyszukują interesujące obiekty bezpośrednio za pomocą wybranych algorytmów, a wykopaliska terenowe i badania archeologiczne potwierdzają ustalenia. Obecnie eksperci oceniają i przetwarzają materiały, aby zrekonstruować życie cywilizacji Majów.

Z Pragi Piotr Górecki (PAP)

ptg/ dki/