Fragment akceleratora, fot. Adobe Stock

Intrygujące szczegóły zderzeń przy ekstremalnych energiach

Narzędzia do badania zderzeń ciężkich jonów, zachodzących przy maksymalnych energiach w akceleratorze LHC, udoskonalili teoretycy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Okazało się, że żaden z modeli używanych do opisu tych zjawisk nie odtwarza zachowania zmiennej sigma.

  • Protony rozpędzone prawie do prędkości światła mogą zderzać się podobnie jak kule bilardowe. Ale ponieważ protony to cząstki kwantowe, z pomiaru takich zderzeń możemy dowiedzieć się nieoczywistych rzeczy o oddziaływaniach silnych. (Źródło: IFJ PAN)

    Kwantowy bilard protonowy

    Czy można "grać w bilard" z dokładnością do tysięcznej części stopnia, dlaczego protony puchną przy przyśpieszaniu i co mają z tym wspólnego rzymskie garnki? - wyjaśniają fizycy jądrowi z PAN. Polacy należą do międzynarodowej grupy naukowej, która opisała pomiar fundamentalnych własności oddziaływań silnych przy ultrawysokich energiach.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Prof. Korgul: Mamy wybitnych specjalistów w dziedzinie fizyki jądrowej

    Nie mam wątpliwości, że w ciągu maksimum dwóch lat pojawią się nowe kierunki "jądrowe" na wyższych uczelniach, gdyż młodzież jest zainteresowana tą tematyką. Ale już mamy wielu wybitnych specjalistów w tej dziedzinie – powiedziała PAP dr hab. Agnieszka Korgul, prof. UW z Zakładu Fizyki Jądrowej na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

  • Fot. Fotolia
    Technologia

    NCBJ proponuje zmiany w ofercie szkół zawodowych

    Propozycję zmian nauczania przedmiotów ścisłych w technikach przygotowali naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Chcą, by szkoły zawodowe przygotowywały do zawodu technika nukleonika, technika chemika jądrowego oraz technika elektronika jądrowego.

  •  Pomiary z użyciem najnowszego spektrometru promieniowania gamma AGATA wyjaśniają, jak wyglądają wspólne oscylacje neutronów w jądrach atomowych i ile neutronów na powierzchni jądra uczestniczy w wibracjach znanych jako rezonanse pigmejskie....
    Życie

    Ołów może "oddychać" trafiony tlenem

    Jądro ciężkiego atomu po zderzeniu z rozpędzonym jonem może wpaść w specyficzne drgania, które wyglądają tak, jakby atom oddychał. Drgania neutronów w jądrze ołowiu ostrzelanego tlenem zbadał z niespotykaną wcześniej dokładnością międzynarodowy zespół fizyków, w tym Polacy.

Najpopularniejsze

  • 12.12.2025. Uczestnicy gali wręczenia nagród XXI edycji ogólnopolskiego konkursu Popularyzator Nauki, 12 bm. w Centrum Prasowym PAP w Warszawie. Spośród 24 finalistów wyłoniony został zwycięski naukowiec, animator, instytucja, zespół i przedstawiciel mediów, popularyzujący naukę. Kapituła wskazała także laureata nagrody głównej i dwóch wyróżnień. Konkurs Popularyzator Nauki organizowany jest przez serwis Nauka w Polsce, wydawany przez Fundację Polskiej Agencji Prasowej. PAP/Albert Zawada

    Zespół Festiwalu Nauki w Warszawie z Nagrodą Główną konkursu Popularyzator Nauki

  • W ocieplającym się klimacie niedźwiedzie zmieniają menu

  • Polacy opracowali cząsteczki, które przestają świecić w obecności zanieczyszczeń metalami

  • Minister nauki: nakłady na naukę wciąż są dalekie od wystarczających

  • Gwiazda betlejemska - nie kwitnie na czerwono i nie jest silnie trująca

  • Fot. Adobe Stock

    Składnik czekolady może opóźniać starzenie

  • Gwałtowny wzrost liczby młodych korzystających z opieki zdrowia psychicznego

  • Naukowiec z NASA: kometa, znana jako Gwiazda Betlejemska, mogła być na kursie kolizyjnym z Ziemią

  • NASA utraciła kontakt z marsjańską sondą MAVEN

  • W. Brytania/ Naukowcy: ludzie potrafili rozpalać ogień już 400 tys. lat temu

Warszawa, 09.07.2025. Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek. PAP/Albert Zawada

Dwa lata rządu/ Minister nauki: projekt noweli ustawy o PAN i e-dyplomy wśród ważnych przedsięwzięć resortu

Projekt noweli ustawy o Polskiej Akademii Nauki, e-dyplomy, tworzenie fabryk sztucznej inteligencji czy wygospodarowanie środków na remonty i budowę akademików - to zdaniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego Marcina Kulaska ważne przedsięwzięcia resortu kończącego się roku.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera